A

A

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Η κοινωνία με άδικους κληρικούς εμποδίζει την Θεία Χάρη

 

Ο Σουλπίκιος Σεβήρος (λατινόφωνος χριστιανός συγγραφέας στις αρχές του Ε΄ αιώνος) στο βιβλίο του "Διάλογοι", το οποίο αποτελεί παράρτημα του βιβλίου του "Βίος του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ", αναφέρεται σε ένα φοβερό περιστατικό σχετικό με τον Άγιο Μαρτίνο.

Πριν όμως γίνει λόγος για το περιστατικό αυτό ας αναφερθεί το ιστορικό πλαίσιο. Βρισκόμαστε στην πόλη Τρίερ κατά το έτος 385 μ. Χ. Στην πόλη βασιλεύει ο Ρωμαίος αυτοκράτορας της Δύσης Μάγνος Μάξιμος, τον οποίο ο, επίσης ορθόδοξος στην πίστη, Επίσκοπος Οσσονόμπα (σημερινή Φάρο της Πορτογαλίας) Ιθάκιος πείθει να καταδιώξει τους αιρετικούς Πρισκιλλιανούς. 

Ο Άγιος Μαρτίνος αντέδρασε με σφοδρότητα στην ενέργεια αυτήν του Ιθακίου, διότι αφενός μεν απέρριπτε την προσφυγή μιας εκκλησιαστικής υπόθεσης ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου, αφετέρου θεωρούσε απαράδεκτο για Χριστιανό να υποκινεί ή να συμμετέχει σε διώξεις. Κατάφερε λοιπόν και έλαβε από τον αυτοκράτορα την υπόσχεση αν οι αιρετικοί βρεθούν ένοχοι τουλάχιστον να μην εκτελεστούν.

Όταν όμως ο Άγιος Μαρτίνος έφυγε από την πόλη, ο αυτοκράτορας διόρισε δικαστή τον έπαρχο Ευόδιο, ο οποίος με τις ενέργειες του ζηλωτή Ιθακίου, βρήκε ένοχο μαγείας τον Πρισκιλλιανό και κάποιους άλλους αιρετικούς συντρόφους του με αποτέλεσμα ο αυτοκράτορας να διατάξει την εκτέλεση τους και την δήμευση της περιουσίας τους. Ήταν η πρώτη εκτέλεση αιρετικών στην Ιστορία και μάλιστα με καύση. 

Μόλις ο Άγιος Μαρτίνος, άκουσε τι είχε συμβεί, επέστρεψε στο Τρίερ και ανάγκασε τον αυτοκράτορα να ακυρώσει την εντολή προς τον στρατό που ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Ιβηρική χερσόνησο για να εξολοθρεύσει τους αιρετικούς. Όπως αναφέρει ο βιογράφος του "ο Μαρτίνος ένιωθε έναν ευσεβή ζήλο όχι μόνο να σώσει από τον κίνδυνο τους αληθινούς Χριστιανούς σε αυτές τις περιοχές, οι οποίοι κινδύνευαν να διωχθούν σε εκείνη την εκστρατεία (διότι πως ο στρατός θα μπορούσε να κάνει την διάκριση μεταξύ ορθοδόξων και αιρετικών), αλλά και να προστατεύσει ακόμη και τους ίδιους τους αιρετικούς" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙ). 

Την στάση του Ιθακίου και του αυτοκράτορα επέκριναν επίσης και ο Πάπας Ρώμης Δάμασος Α΄, ο Άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων και ο Άγιος Αυγουστίνος. Κάποιοι μάλιστα Γάλλοι Επίσκοποι, που βρίσκονταν στο Τρίερ υπό την ηγεσία του Επισκόπου της Γαλατίας Θεόγνητου, διέκοψαν την κοινωνία με τον Ιθάκιο. 

Επειδή όμως και ο ίδιος ο Άγιος Μαρτίνος διέκοψε την κοινωνία όχι μόνο με τον Ιθάκιο, αλλά και με όσους κοινωνούσαν μαζί του, ο αυτοκράτορας προσπάθησε με κάθε τρόπο να τον κάνει να συγκοινωνήσει με τον Ιθάκιο λέγοντάς του "ότι ο Θεόγνητος είχε δημιουργήσει διχόνοια, μάλλον από προσωπικό μίσος, παρά από την υπόθεση που υποστήριζε, και ότι, μάλιστα, ήταν ο μόνος που στο μεταξύ είχε χωρίσει τον εαυτό του από την κοινωνία: ενώ από τους υπόλοιπους δεν είχε γίνει καμία καινοτομία, ενώ παρατήρησε περαιτέρω ότι μια Σύνοδος, που έγινε λίγες μέρες νωρίτερα, είχε αποφασίσει ότι ο Ιθάκιος δεν ήταν κατηγορούμενος για κανένα έγκλημα" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙΙ).

Επειδή όμως ο Άγιος Μαρτίνος αρνήθηκε και πάλι να κοινωνήσει με τον Ιθάκιο και τους συν αυτώ, τότε ο αυτοκράτορας Μάξιμος φλεγόμενος από οργή διέταξε να ξεκινήσει η εκστρατεία για την σφαγή των αιρετικών την οποία είχε αποτρέψει ο Άγιος. Το τί συνέβη ευθύς αμέσως αφήνουμε τον Σουλπίκιο Σεβήρο να το διηγηθεί: 

"Όταν αυτό έγινε γνωστό στον Μαρτίνο, όρμησε στο παλάτι, αν και ήταν πλέον νύχτα. Ο ίδιος δεσμεύτηκε ότι, αν αυτοί οι άνθρωποι γλίτωναν, θα κοινωνούσε, αρκεί μόνο οι Τριβούνοι, που είχαν ήδη σταλεί στις Ισπανία για την καταστροφή των εκκλησιών, να ανακληθούν. Χωρίς καμία καθυστέρηση ο Μάξιμος ικανοποιεί όλα τα αιτήματά του. Την επόμενη μέρα κανονιζόταν η χειροτονία του Φήλικος σε επίσκοπο, ενός ανθρώπου αναμφίβολα μεγάλης αγιότητας και πραγματικά άξιου να γίνει ιερέας σε καλύτερες εποχές. Ο Μαρτίνος συμμετείχε στην κοινωνία εκείνης της ημέρας, κρίνοντας ότι καλύτερα να υποχωρήσει προς το παρόν, παρά να αγνοήσει την ασφάλεια εκείνων που πάνω από τα κεφάλια τους κρεμόταν το ξίφος. Εντούτοις, αν και οι παρόντες Επίσκοποι προσπάθησαν με επιμονή να τον κάνουν να επιβεβαιώσει το γεγονός της κοινωνίας του υπογράφοντας με το όνομά του, δεν μπόρεσαν να το καταφέρουν. Την επομένη, φεύγοντας βιαστικά από εκείνο το μέρος, και καθώς ήταν στο δρόμο της επιστροφής, ένιωσε μεγάλο πένθος και θρήνο επειδή είχε έστω και για μια ώρα αναμιχθεί στην κακή αυτή κοινωνία και, όχι μακριά από ένα χωριό που ονομαζόταν Αντέθαννα [σημ. Μ. μεταξύ Τρίερ και Άρλον στο σημερινό Λουξεμβούργο], όπου απλώνονται μεγάλα δάση, κάθισε ολομόναχος ενώ οι σύντροφοί του συνέχιζαν λίγο πιο μπροστά από αυτόν. Εκεί βυθίστηκε σε σκέψεις, κατηγορώντας και υπερασπιζόμενος εναλλάξ την αιτία της θλίψης και της συμπεριφοράς του. Ξαφνικά, ένας Άγγελος εμφανίστηκε και στάθηκε δίπλα του λέγοντάς του: «Ακριβώς, ω Μαρτίνε, νιώθεις θλίψη, αλλά δεν θα μπορούσες αλλιώς να ξεφύγεις από τη δυσκολία σου. Ανανέωσε την αρετή σου, ξαναπάρε το θάρρος σου, για να μην εκθέσεις όχι μόνο τώρα τη φήμη σου, αλλά και την ίδια τη σωτηρία σου σε κίνδυνο». Ως εκ τούτου, από τότε, φρόντιζε προσεκτικά να μην ξαναέλθει σε κοινωνία με τους περί τον Ιθάκιο. Αλλά όταν συνέβη να θεραπεύσει κάποιους δαιμονισμένους πιο αργά και με λιγότερη Χάρη απ' ό,τι συνήθως, μας εξομολογήθηκε αμέσως με δάκρυα ότι ένιωσε μια μείωση της δύναμής του εξαιτίας του κακού εκείνης της κοινωνίας στην οποία είχε λάβει μέρος για μια στιγμή λόγω ανάγκης, και όχι με εγκάρδιο πνεύμα. Έζησε δεκαέξι χρόνια μετά από αυτό, αλλά ποτέ ξανά δεν παρευρέθηκε σε Σύνοδο και έμεινε προσεκτικά μακριά από όλες τις συνελεύσεις των Επισκόπων" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙΙΙ).

Με την μετάνοιά του όμως, για την εξ ανάγκης αυτήν κακή εκκλησιαστική κοινωνία, η Χάρη επανήλθε όπως αποκαλύπτει ο ίδιος αυτόπτης συγγραφέας ευθύς αμέσως: "σαφώς όμως, όπως βιώσαμε, επιδιόρθωσε, ​​με πολλαπλό ενδιαφέρον, την Χάρη του, που είχε μειωθεί για ένα διάστημα. Είδα έπειτα έναν δαιμονισμένο να τον φέρνουν στην πύλη της μονής και πριν ο άνθρωπος διαβεί το κατώφλι, θεραπεύτηκε" (Διάλογοι ΙΙ, ΧΙV).

Το παραπάνω περιστατικό αποτελεί μία ακόμη απόδειξη ότι αφενός μεν η διακοπή της κοινωνίας δεν αφορά μόνο περιπτώσεις αιρέσεως (όπως ισχυρίζονται όσοι ερμηνεύουν τον ΙΕ΄ Κανόνα της Πρωτοδευτέρας, κατά το γράμμα του Κανόνος και αποκομμένο από τους υπολοίπους και την πράξη των Αγίων Πατέρων), αλλά και αδικίας (πρβλ. ΛΑ΄ Αποστολικό Κανόνα), αφετέρου δε πως η κατάκριτη αυτή μετ'  αδίκων κοινωνία (και πόσο μάλιστα όταν δεν υπάρχει ανωτέρα βία, όπως στην περίπτωση που είδαμε) αποτελεί αιτία παρεμπόδισης της ενέργειας της Θείας Χάριτος. Για αυτό ίσως και βιώνουμε στην εποχή μας τέτοια εγκατάλειψη...

Ο Θεός να μας ελεήσει και να μας δώσει συναίσθηση και μετάνοια!

(Τα κείμενα από την ετοιμαζόμενη έκδοση: 

Νικολάου Μάννη, Ανθολόγιο Λατινικής Πατρολογίας). 

ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΛΕΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ;


Όσοι ομιλούν περί Εκκλησίας χωρίς να λαμβάνουν υπ' όψει τους Πατέρας δεν είναι ορθόδοξοι.

Όσοι διδάσκουν, βασιζόμενοι μόνον εις την Αγίαν Γραφήν και δεν ακολουθούν την ερμηνείαν αυτής υπό των Αγίων Πατέρων, προτεσταντίζουν.

Όσοι υπευθύνως ενεργούν, ανατρέποντες όσα άχρις ημών η πολιά αρχαιότης διέσωσε, πλήττουν εις τα καίρια την Εκκλησίαν.

Όσοι δεν έπονται εις την ποικίλην διδασκαλίαν των Αγίων Πατέρων, αντιπίπτουν εις το Πνεύμα το Άγιον.

Όσοι ανατρέπουν τας Παραδόσεις της αγιωτάτης Εκκλησίας μας, ομοιάζουν με τον ρωμαίον στρατιώτην, ο οποίος εράπισε εις την σιαγώνα τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν.

Αντιθέτως,
Όσοι ομιλούν περί Εκκλησίας και νοούν Πατέρας, αυτοί είναι όντως Ορθόδοξοι.

Όσοι διδάσκουν θεολογίαν και με την μεν δεξιάν κρατούν την Αγίαν Γραφήν, εις δε την ευώνυμον την ερμηνείαν των Πατέρων, αυτοί ευρίσκονται εντός της πνευματικότητος της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Όσοι υπευθύνως ενεργούν βάσει των Πατερικών Παραδόσεων, αυτοί δοξάζουν αληθώς τον Θεόν.

Όσοι αποδέχονται την Παράδοσιν της Εκκλησίας ως ισόκυρον με τας Αγίας Γραφάς και αγωνίζονται δι' αυτήν, είναι μάρτυρες τη προαιρέσει.

Εκ του περιοδικού "Ορθόδοξος Φιλόθεος Μαρτυρία"
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη" 

Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2024

ΑΝ ΖΟΥΣΕ ΣΗΜΕΡΑ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

 Αποτέλεσμα εικόνας για Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος
Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου, Κλασσικὸς φιλόλογος, Ἱστορικός.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔβγαζε ἀντιαιρετικοὺς λόγους καὶ ἄφηνε τὴν Ναζιανζὸ γιὰ νὰ κηρύξει σὲ ἄλλες πόλεις τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, χωρὶς τὴν ἄδεια τοῦ τοπικοῦ Ἐπισκόπου, θὰ τὸν ὀνόμαζαν λαοπλάνο, ψευδοποιμένα καὶ ἀπατεῶνα.

Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔβγαζε ἐπαινετικὸ λόγο γιὰ τοὺς Μακκαβαίους, θὰ τὸν ὀνόμαζαν οὐ κατ’ ἐπίγνωση ζηλωτὴ καὶ ὀπαδὸ τοῦ φανατισμοῦ.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἐξέφραζε τὴν περίφημη ρήση του «αὐτοὶ ἔχουν τοὺς οἴκους καὶ ἐμεῖς τὸν ἔνοικο», θὰ τὸν ὀνόμαζαν σχισματικὸ καὶ πλανεμένο.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ μεταμόρφωνε μία μικρὴ οἰκία σὲ Ἐκκλησία ἀφιερωμένη στὴν Ἁγία Ἀναστασία καὶ προέτρεπε τὸν λαό νὰ μὴν πηγαίνει στοὺς ναοὺς τῶν αἱρετικῶν, θὰ τὸν ἀνεδείκνυαν σὲ παρασυναγωγὴ καὶ ἐκτὸς Ἐκκλησίας
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ βροντοφώναζε «ἐμεῖς κηρύσσουμε αὐτὸ ποὺ ἔχουμε λάβει. Καὶ ἂν ἀπὸ κάτω δὲν ἀκουγόμαστε, θὰ ἀνέβουμε σὲ ὑψηλὸ βουνὸ καὶ θὰ φωνάξουμε», θὰ τὸν ὀνόμαζαν ἐπαρμένο, φανατικὸ καὶ μισαλλόδοξο.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔλεγε «εἶναι ὅμως ἀνάγκη νὰ ἀντιταχθοῦμε στοὺς φλύαρους καὶ νὰ μὴ νικηθοῦμε λόγω τὴς ἀπουσίας μας», θὰ τὸν ὀνόμαζαν ἀνυπάκουο καὶ ἀψηφῶντα τὴν Σύνοδο.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔλεγε «κρείσσων ἐπαινετὸς πόλεμος εἰρήνης χωριζούσης Θεοῦ», θὰ τὸν ἀνακήρυτταν σὲ μουτζαχεντὶν καὶ ἐχθρὸ τῆς εἰρήνης, μισάνθρωπο.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ἔλεγε «θὰ μᾶς ζητηθεῖ νὰ λογοδοτήσουμε ὄχι γιὰ κάθε λόγο καὶ πράξη μας, ἀλλὰ γιὰ κάθε χρόνο, ἀκόμη καὶ γιὰ κάθε στιγμὴ καὶ λεπτὸ τῆς ὥρας», θὰ τὸν κατηγοροῦσαν, ὅτι ἀσκεῖ μὴ ἀδελφικὴ καὶ ἐωσφορικὴ πίεση.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ δίδασκε «Τὸ ἅγιο Πνεῦμα ἀποκαλύπτεται, φωτίζει, ζωοποιεῖ, μᾶλλον εἶναι τὸ ἴδιο φῶς καὶ ζωή», θὰ τοῦ ἔλεγαν,μὴν ξεχνᾶς τὸ Κοράνι καὶ τὴν Τορά· ὑπάρχουν πολλοὶ ὁδοὶ σωτηρίας.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ δίδασκε «ἡ μὲν ἀλήθεια εἶναι μία, τὸ δὲ ψέμα ἔχει πολλὰ πρόσωπα» θὰ τὸν κατηγοροῦσαν, ὅτι δὲν ἔχει ἀγάπη, ὅτι ἀνακηρύττει τὸν ἑαυτό του σὲ αὐθεντία, ὅτι δὲν καταλαβαίνει τί σημαίνει σεβασμὸς στὴν ἑτερότητα.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ θεολογοῦσε λέγοντας «ὁ Χριστὸς ἀποτελεῖ τὴν κεφαλὴ ἡμῶν... καὶ τὰ δογματικὰ θέματα δὲν εἶναι θέμα πλειοψηφίας» θὰ τὸν κατηγοροῦσαν, ὅτι καταφέρεται ἐναντίον τῶν Ἐπισκόπων.
Ἂν ζοῦσε σήμερα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, οἱ οἰκουμενιστὲς θὰ τὸν καθαιροῦσαν, ὕβριζαν, λοιδωροῦσαν, ὑποβίβαζαν, ἀναιροῦσαν, θὰ τὸν ἀνακήρυτταν σχισματικό, θὰ ἔστελναν ἐπιστολὴ στὴν Ἱ. Σύνοδο νὰ τοῦ κλείσει τὸ στόμα ἀλλιῶς..., θὰ τοῦ ἀφαιροῦσαν τὸν τίτλο Θεολόγος, ἀφοῦ δὲν τὸν κέρδισε στὴν Ἑσπερία, καὶ θὰ τοῦ ἀφαιροῦσαν τὸ δικαίωμα τοῦ θεολογεῖν. Αὐτὴ ἡ διαπίστωση ὅμως εἶναι ποὺ ἀναδεικνύει τὴν ἁγιότητά του.

Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2023

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ


 κάθε Ὀρθόδοξος Ναὸς συμβολίζει τὸ Πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ὁποῖο εἶναι θεανθρώπινο καὶ θεοΐδρυτο. Καθὼς τὰ κύματα τῶν παθῶν μᾶς κτυποῦν· καθὼς ὁ κόσμος, τὸ περιβάλλον μας θεριεύει· καθὼς ὁ ἐχθρὸς καὶ ἡ εὐπερίστατος ἁμαρτία ἀπειλοῦν πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως νὰ μᾶς συντρίψουν στὰ βράχια, εἶναι καλὸ νὰ θυμώματε ὅτι, ἐφ᾿ ὅσον παραμένουμε ἐπάνω καὶ μέσα στὸ Πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, εἴμαστε ἀσφαλεῖς. Κυβερνήτης στὸ τιμόνι τοῦ Πλοίου εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μας... Τὸ πλήρωμά Του εἶναι ἡ Παναγία μας, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ ὅλος ὁ χορὸς τῶν ἀπ᾿ αἰῶνος Ἁγίων... Γνωρίζουμε, ὅτι τὸ Πλοῖο αὐτὸ κατευθύνεται πρὸς ἀσφαλῆ Λιμένα, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γιατί λοιπὸν ἀγχωνόμαστε;... Γιατί ἀνησυχοῦμε;... Γιατί ὀλιγοψυχοῦμε;... Ἂς παραμείνουμε ἐπάνω καὶ μέσα στὸ Πλοῖο, ἐν Μετανοίᾳ, ἐν Ἀγάπῃ, καὶ μὲ Ἐλπίδα... Καὶ ἔχει ὁ Θεός!...


Ὁ Ἐρανιστὴς


† ὁ Μητροπολίτης Κυπριανὸς


30.10.2023 ἐκ. ἡμ.,


† Ἁγίας Ὁσιομάρτυρος Ἀναστασίας τῆς Ῥωμαίας

Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2023

Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ (Ἃγιος Ἰωάννης Κρονστάνδης)

 

 Ζωὴ σὲ ἀδιάλειπτη ἕνωση μὲ τὴν Ἐκκλησία. Πόσο ἀπαραίτητο εἶναι ν’ ἀνήκει ὁ ἄνθρωπος στὴ Μία, Ἁγία, Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Πρέπει ὁπωσδήποτε ν’ ἀνήκουμε στὴν ἀληθινὴ Ἐκκλησία, Κεφαλὴ τῆς ὁποίας εἶναι ὁ παντοδύναμος Κύριος, ὁ ἄρχοντας τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, ὁ Ἰησοῦς Χριστός.

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ βασιλεία Του, πού μάχεται μὲ τὶς ἀρχές, μὲ τὶς ἐξουσίες καὶ τοὺς κοσμοκράτορες τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, μὲ τὰ πνεύματα τῆς πονηρίας «ἐν τοῖς ἐπουρανίοις». Συνθέτουν κι αὐτὰ ἕνα ὀργανωμένο βασίλειο καὶ πολεμοῦν τὸν ἄνθρωπο μ’ ἕναν ἰδιαίτερα ἒμπειρο, πανοῦργο, καλογυμνασμένο καὶ πανίσχυρο στρατό, ἀφοῦ πρῶτα μελετήσουν ὅλα τὰ πάθη καὶ τὶς ροπές του.

Στὸν πόλεμο αὐτὸν κανένας ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ ν’ ἀγωνιστεῖ ἀπὸ μόνος του. Οἱ μεγάλες, μὴ ὀρθόδοξες κοινότητες, δὲν μποροῦν νὰ κάνουν τίποτα χωρὶς τὴν Κεφαλὴ -τὸν Χριστό. Δὲν μποροῦν νὰ νικήσουν αὐτοὺς τοὺς παμπόνηρους καὶ ἄγρυπνους ἐχθροὺς πού εἶναι πανεπιστήμονες στὸν πόλεμο αὐτόν.

Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ διαθέτουν τὴν ἀπαραίτητη καὶ πανίσχυρη βοήθεια ἀπὸ τὸν οὐρανό, ἀπὸ τὸν Θεό. Ἔχουν ὡς συμμάχους τοὺς ἁγίους στρατιῶτες τοῦ Χριστοῦ πού κατατρόπωσαν τοὺς ἐχθρούς τῆς σωτηρίας μὲ τὴ δύναμη τῆς χάρης Του, ἔχουν τοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους, ἀλλά καὶ τὴ δύναμη τῆς προσευχῆς καὶ τῆς Θείας Κοινωνίας.

Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀκριβῶς ἕνας ἄριστος βοηθὸς στὸν ἀγώνα ἐναντίον τῶν ὁρατῶν καὶ ἀόρατων ἐχθρῶν. Εἶναι ἡ ἀληθινὴ Ἐκκλησία, στὴν ὁποία ἀνήκουμε μὲ τὴ χάρη τοῦ Χριστοῦ. Οἱ καθολικοὶ ἐπινόησαν καινούργια κεφαλὴ καὶ ὑποβίβασαν τὴν ἀληθινὴ Κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας, τὸν Χριστό. Οἱ λουθηρανοὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ἀπομακρύνθηκαν κι ἒμειναν ἀκέφαλοι. Τὸ ἴδιο κι οἱ ἀγγλικανοίΔὲν ὑπάρχει Ἐκκλησία σ’ αὐτούς. Ὁ δεσμὸς μὲ τὴν Κεφαλὴ ἒσπασε. Δὲν ἒχουν βοήθεια ἄνωθεν. Ἔτσι ὁ Βελίαρ τοὺς πολεμᾶ μ’ ὅλες του τὶς δυνάμεις καὶ τὴν πανουργία του καὶ τοὺς κρατάει σφιχτὰ στὴν πλάνη καὶ τὴν ἀπώλεια. Πλήθη μεγάλα ὁδηγοῦνται στὴ διαφθορὰ καὶ τὸν ὄλεθρο.

* * *

Ὅπως γνωρίζουμε, ὁ Θεὸς δημιούργησε τὸν ἄνθρωπο «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσίν» Του. Ἔτσι ἔθεσε ἕνα δεσμὸ ἀνάμεσα σ’ Ἐκεῖνον καὶ τὸ δημιούργημά Του. Ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὑποχρεωμένος νὰ διατηρήσει τὴν εὐλογημένη αὐτὴ ἕνωση μὲ ἀπόλυτη ὑποταγὴ στὸν Θεό, τὸ δημιουργό του, τηρώντας τὶς ἅγιες, σοφὲς καὶ ζωοποιὲς ἐντολές Του.

Κορωνίδα τῶν ἐντολῶν Του ἦταν ἐκείνη πού τοῦ ἀπαγόρευε νὰ δοκιμάσει τόν καρπὸ τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ. Ἡ ἐντολὴ αὐτὴ στόχευε στὸ νὰ δυναμώσει τὴ θέλησή του καὶ νὰ τὴν ἐναρμονίσει μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μ’ αὐτόν τὸν τρόπο τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ θὰ ἦταν ἕνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως ἀκριβῶς τὸ θέλημα κάθε Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδας εἶναι ἀκριβῶς ταυτόσημο μὲ τὸ θέλημα τῶν δύο ἄλλων Προσώπων. «ἵνα πάντες ἓν ὦσι, καθὼς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας» (Ἰωάν. ιζ’ 21).

Ὁ ἄνθρωπος ὅμως, μὲ τὴν ἀνυπακοὴ καὶ τὴν αὐθάδειά του, ἔσπασε τὸ δεσμὸ αὐτὸ μὲ τὸν Θεὸ κι ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ κοντά Του, ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ ζωή. Οἱ συνέπειες τῆς ἁμαρτίας ὅμως εἶναι θάνατος. Ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τότε ὑπόκειται στὴ φθορά, στὸν πρόσκαιρο καὶ τὸν αἰώνιο θάνατο, καθὼς καὶ σὲ ἀμέτρητες ἄλλες κι ὀδυνηρὲς συνέπειες-ἀρρώστιες, συμφορές, θλίψεις, διαφθορὰ καὶ κάθε εἶδος διαστροφῆς καὶ δουλείας στὴν ἁμαρτία.

Τὴ χαμένη ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ δὲν μποροῦσε κανένας ἄλλος ν’ ἀποκαταστήσει, παρὰ μόνο ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνος, μὲ τὴν ἀμέτρητη ἀγαθότητα καὶ τὴ συγκατάβασή Του πρὸς τὸν πεσμένο ἄνθρωπο, τὴν ἀποκατέστησε μὲ τὸν πιὸ σοφὸ καὶ θαυμαστό τρόπο. Κι οἱ ἄξιοι κι ἐκλεκτοὶ ἄνθρωποι ἀξιοποίησαν τὴ σωτήρια ἀποκατάσταση πού μᾶς χάρισε.

Μὲ τί τρόπο κατορθώθηκε ἡ ἀποκατάσταση αὐτή; Μὲ τὸ ν’ ἀναλάβει ὁ Υίός τοῦ Θεοῦ τὴν ἀνθρώπινη φύση, χωρὶς ἁμαρτία, καὶ νὰ ἐκπληρώσει μὲ τὴ φύση αὐτὴ τή βουλή τοῦ Θεοῦ. Ἀνέλαβε πάνω Του τή δική μας κατάρα, ἔπαθε καὶ πέθανε γιά μᾶς, κατάργησε τὸ θάνατο μὲ τὴν ἀνάστασή Του ἐκ νεκρῶν. Ἔτσι χάρισε καὶ σὲ μᾶς τὴν ἀνάσταση, τὴν ἀθανασία. Ἵδρυσε στὴ γῆ τὴν Ἐκκλησία Του, μὲ κεφαλὴ της τὸν Ἲδιο καὶ καθοδηγητὴ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα.

Μέσα στὴν Ἐκκλησία χορήγησε ὅλα τὰ μέσα πού βοηθοῦν τὸν ἄνθρωπο ν’ ἀποκαταστήσει τὸν διαρραγέντα δεσμό του μὲ τὸν Θεό. Μᾶς ἔδωσε τὰ Μυστήρια, τὶς ἐντολές Του, τοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους. Μᾶς δώρισε τὸ Βάπτισμα, τὸ Χρίσμα, τὴ Μετάνοια, τὴ Θεία Εὐχαριστία καὶ τὸ λόγο Του.

Ὅποιος λοιπόν, θέλει νὰ ζήσει ἑνωμένος μὲ τὸν Θεὸ, πρέπει νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὴν Ἐκκλησία. Αὐτὴ μᾶς διδάσκει, αὐτὴ κατέχει τὰ ἅγια Μυστήρια πού μᾶς ὁδηγοῦν στὴν ἁγιότητα, τὴν ἀλήθεια καὶ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Τότε εἶναι σίγουρο πώς θὰ σωθεῖ.

* * *

«Ὁ μὴ ὢν μετ᾿ ἐμοῦ κατ᾿ ἐμοῦ ἐστι, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾿ ἐμοῦ σκορπίζει» (Λουκ. ια’ 23). Ὅποιος δὲν εἶναι μὲ τὴν Ἐκκλησία, εἶναι ἐναντίον της. Ὅποιος δὲν ἔχει πίστη, εἶναι σὰ νὰ τὴν μάχεται. Ὅποιος δὲν ἐργάζεται τὰ ἔργα τῆς μετάνοιας καὶ τῶν ἀρετῶν, οὐσιαστικὰ στρέφεται ἐναντίον τῶν ἀρετῶν αὐτῶν.

Δὲν εἶναι μικρὸ πράγμα νὰ λέγεται κάποιος χριστιανός. Ὁ χριστιανὸς πρέπει νὰ κάνει τὰ ἔργα καὶ νὰ τηρήσει τὶς ἐντολὲς πού θέσπισε ὁ Χριστός. Μᾶς εἶναι ἀπαραίτητη ἡ διαρκής μετάνοια, ἡ συνεχὴς ἐγρήγορση γιὰ νὰ διατηροῦμε τὴν ὀρθὴ πίστη, ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, ἡ ἀδιάκοπη διόρθωση, ἡ βία στὸν ἑαυτό μας, ἡ προσπάθεια γιὰ τελείωση καὶ βέβαια ἀκατάπαυστος αὐτοέλεγχος.

Ἔτσι θὰ διαπιστώνουμε ἂν μένουμε σταθεροὶ στὴν πίστη, ἂν ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὴν πίστη μας, ἂν ἡ θέση μας εἶναι μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἂν ἐκκλησιαζόμαστε συχνά, ἂν ἀγαπᾶμε τὴν Ἐκκλησία, ἂν τηροῦμε τὰ κελεύσματά της ἤ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ πού Ἐκείνη διακηρύττει.

Πρόσεξε τί μᾶς διδάσκει ὁ Χριστός. Ἔτσι θὰ διαπιστώσεις πώς ὅποιος δὲν θέλει νὰ ἐκκλησιάζεται, ἀλλ’ ἀντὶ γιὰ τὸ ναὸ τοῦ Θεοῦ συχνάζει στὰ θέατρα καὶ σὲ διάφορες κοσμικὲς συνάξεις, αὐτός περιφρονεῖ τὴν Ἐκκλησία καὶ δὲν εἶναι χριστιανός.

***

Ὁ Θεὸς ἑνώνεται μὲ τὸν πιστὸ χριστιανὸ μέσω τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τῆς μιᾶς Ἐκκλησίας, μέσω τῆς πίστης, τῆς ἑνότητας τῶν δογμάτων, τῶν Μυστηρίων καὶ τῆς ἱεραρχίας. Ἔτσι κατορθώνεται ἡ βελτίωση, ἡ ἀναγέννηση τῆς λογικῆς δημιουργίας. Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ διατηρήσει τὸ δεσμὸ αὐτό μὲ τὴν ἁγία ζωὴ καὶ τὴν ἀμοιβαία μὲ τοὺς ἄλλους ὑποταγή.

***

Χριστιανέ! Ὅσο ἔχεις καιρό προσπάθησε νὰ προσεγγίσεις τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἁγίους Του στὴ γῆ μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν εὐλάβειά σου. Μεῖνε κοντὰ στὴν Ἐκκλησία. Καλλιέργησε μέσα σου τό πνεῦμα τοῦ ἐκκλησιασμοῦ, τὸ πνεῦμα τῆς μετάνοιας, τῆς ἁγιότητας, τῆς εἰρήνης, τῶν εὐλαβῶν λογισμῶν, τῆς ἀγάπης, τῆς πραότητας, τῆς ταπείνωσης, τῆς ὑπομονῆς, τῆς ὑποταγῆς στό καλό καὶ τῆς σωτηρίας. Μὴν ὑψηλοφρονεῖς καὶ μὴν περιφρονεῖς τὴ μητέρα σου, τὴν Ἐκκλησία πού σέ σώζει.

Νὰ παρακολουθεῖς συχνὰ τὴ Θεία Λειτουργία, νὰ στέκεσαι μὲ ταπείνωση, ν’ ἀκοῦς, νὰ προσεύχεσαι καὶ νὰ διαβάζεις ἤ νὰ ψάλλεις. Ἂν δὲν κερδίσεις ἐδῶ τὴν Ἐκκλησία, καὶ μέσα ἀπὸ ἐκείνη τὸν Θεό, θ’ ἀποξενωθεῖς κι ἀπό τούς δύο. Καὶ μετὰ τὸ θάνατό σου ὁ Θεὸς δὲν θὰ σὲ δεχτεῖ κι οἱ ἅγιοί Του θὰ σ’ ἀπαρνηθοῦν, ἐπειδὴ θὰ εἶσαι ξένος κατὰ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν καρδιακὴ διάθεση ἀπ’ αὐτούς. Θὰ ὁδηγηθεῖς σὲ χώρα παράξενη, στὸ σκοτεινὸ καὶ πύρινο τόπο ὅπου κατοικοῦν τὰ πονηρὰ πνεύματα κι οἱ ἀμετανόητες ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ γίνου σοφὸς καὶ συνετός, γιὰ νὰ ξεφύγεις ἀπὸ τὴν πανουργία τοῦ πονηροῦ καὶ ν’ ἀνταποκριθεῖς στὴν ὑψηλή σου κλήση.

* * *

Ἀνήκεις στὴν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ στὴν κοινωνία τῶν πιστῶν τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ ἕνα καὶ μοναδικὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Κεφαλὴ της εἶναι ὁ Θεός. Ὀφείλεις νὰ εἶσαι πιστὸ μέλος, νὰ ζεῖς μὲ ἁγιότητα, νὰ ‘χεις διαρκή μετάνοια, νὰ διορθώνεις τὴ ζωή σου, τοὺς λογισμούς, τὴν καρδιά σου, τοὺς στόχους σου κι ὅλη γενικὰ τὴ συμπεριφορά σου. Εἶσαι ζωντανὸ ἤ νεκρό μέλος; Θὰ σὲ παραλάβουν οἱ ἅγιοι ὅταν ἀναχωρήσεις ἀπ’ αὐτόν τόν κόσμο γιὰ τὴν αἰώνια ζωή; Μήπως σὲ ἀρνηθοῦν καὶ σὲ ἀποβάλουν σὰν σάπιο καὶ ἄχρηστο μέλος; Μήπως ἡ μοίρα σου θὰ εἶναι κοινὴ μὲ τὴ μοίρα τῶν ἀποβλήτων τοῦ Θεοῦ, μὲ τοὺς κολασμένους;

Βιάσου νὰ διορθώσεις τὰ πράγματα, νὰ βελτιώσεις ὅλη σου τὴ συμπεριφορά. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο μᾶς δόθηκε ὁ χρόνος.

 

(“Ἐκκλησία, ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας”, Ἐκδ. Πέτρου Μπότση)

Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΔΕΝ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ (Ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου)

 Ἡ ἀλήθεια δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸ πλῆθος

Ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου

Ἐπιστολὴ 48 (ΜΗ΄) στὸ τέκνο του τὸν Ἀθανάσιο
(ποὺ εἶχε περιπέσει στὴν μοιχειανικὴ αἵρεση)

[…] Πρόσεχε λοιπόν, ἀδελφέ, τί λέγει ὁ μέγας Βασίλειος σ΄ ἐκείνους ποὺ κρίνουν τὴν ἀλήθεια ἀπὸ τὸ πλῆθος. «Αὐτὸς ποὺ δὲν τολμᾶ», λέγει, «νὰ δικαιολογήσει τὴ συζήτηση ποὺ γίνεται, οὔτε ἔχει νὰ παρουσιάσει ἀποδείξεις, καὶ ἐξαιτίας αὐτοῦ καταφεύγει στὸ πλῆθος, ὁμολογεῖ τὴν ἧττα του, ἐπειδὴ δὲν ἔχει κανένα ἐφόδιο θάρρους». Καὶ μετὰ ἀπὸ ἄλλα· «Ἄς μοῦ δείξει τὴν ὀμορφιὰ τῆς ἀλήθειας ἔστω καὶ ἕνας, καὶ πολὺ σύντομα θὰ πεισθῶ. Ὅμως πλῆθος πολὺ χωρὶς ἀποδείξεις, εἶναι βέβαια ἱκανὸ νὰ ἀπειλήσει, ἀλλὰ νὰ πείσει καθόλου. Ἤ πόσες μυριάδες θὰ μὲ πείσουν νὰ πιστέψω ὅτι ἡ ἡμέρα εἶναι νύχτα, ἢ τὸ χάλκινο νόμισμα νὰ τὸ θεωρήσω χρυσὸ καὶ ἔτσι νὰ τὸ δεχθῶ, ἢ νὰ πιστέψω ὁλοφάνερο δηλητήριο, ἀντὶ γιὰ κατάλληλη τροφή;».

Ἔπειτα, ἐξαιτίας γήινων πραγμάτων δὲν θὰ φοβηθοῦμε τοὺς πολλοὺς ποὺ ψεύδονται, καὶ γιὰ χάρη τῶν δογμάτων θὰ ἀκολουθήσω μὲ νεύματα ἀναπόδεικτα, ἐγκαταλείποντας ἐκεῖνα ποὺ παραδόθηκαν ἀπὸ παλιὰ καὶ ἀπὸ μακρὸ χρόνο μὲ πολλὴ συμφωνία καὶ τὶς μαρτυρίες τῶν ἁγίων Γραφῶν;

Δὲν ἀκούσαμε τὸν Κύριο ποὺ λέγει: «Πολλοὶ εἶναι οἱ καλεσμένοι, λίγοι ὅμως οἱ ἐκλεκτοί» (Ματθ. 20, 16), καὶ ἀλλοῦ πάλι, «Στενὸς καὶ γεμᾶτος θλίψεις εἶναι ὁ δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴ ζωή, καὶ εἶναι λίγοι ἐκεῖνοι ποὺ τὸν βρίσκουν» (Ματθ. 7, 14); Ποιὸς λοιπὸν λογικὸς δὲν εὔχεται νὰ εἶναι μεταξὺ τῶν λίγων, ποὺ μέσα ἀπὸ τὴ στενὴ πύλη μπαίνουν στὴ σωτηρία, παρὰ μεταξὺ τῶν πολλῶν, οἱ ὁποῖοι μέσω τῆς πλατειᾶς ὁδοῦ σπρώχνονται πρὸς τὴν ἀπώλεια; Καὶ ποιὸς δὲν θὰ ἐπιθυμοῦσε, ἂν ζοῦσε κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου, νὰ βρίσκεται μὲ τὸ μέρος ἐκείνου, ποὺ ἦταν ὁ μόνος ποὺ δεχόταν τοὺς λίθους καὶ ἦταν ὁ περίγελος ὅλων, παρὰ μὲ τοὺς πολλοὺς ποὺ νόμιζαν πὼς ἔχουν τὴν ἀληθινὴ πίστη ἀπὸ τὴν κακὴ ἐξουσία;

Ἕνας ἄνθρωπος ποὺ προκόβει κατὰ Θεόν, εἶναι προτιμότερος ἀπὸ μυριάδες ποὺ καμαρώνουν μὲ αὐθάδεια. Ὅπως βλέπουμε καὶ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ὅπου χιλιάδες ἀπὸ τὸν λαὸ ἔπεφταν χτυπημένοι ἀπὸ θεϊκὴ ὀργή, καὶ «μόνος ὁ Φινεὲς στάθηκε καὶ ἐξευμένισε τὸν Θεό, καὶ κόπασε ἡ καταστροφή» (Ἀριθ. 25, 7). Ἂν ὅμως ἐκεῖνος ἔλεγε, Πῶς νὰ τολμήσω νὰ ζητήσω ἐξιλέωση ὕστερα ἀπὸ τὰ τόσα πού ἔγιναν; Πῶς νὰ καταψηφίσω αὐτοὺς ποὺ ἀποφάσισαν νὰ ζοῦν μὲ τὸν τρόπο αὐτόν; Οὔτε αὐτὸς θὰ ἀρίστευε, οὔτε τὸ κακὸ θὰ σταματοῦσε, οὔτε οἱ ὑπόλοιποι θὰ σώζονταν, οὔτε ὁ Θεὸς θὰ τοὺς χάριζε τὴν εὔνοιά Του.

Εἶναι λοιπὸν καλό, εἶναι καλὸ [ἔστω] καὶ ὁ ἕνας νὰ μιλάει μὲ παρρησία καὶ νὰ ἀκυρώνει τὴν ἄδικη ἀπόφαση τῶν πολλῶν. Σὺ ὅμως, ἄν σοῦ ἀρέσει, προτίμησε ἀντὶ τοῦ Νῶε ποὺ σώζεται, τὸ πλῆθος ποὺ πνίγηκε, καὶ ἐμένα ἐπίτρεψέ μου νὰ τρέξω στοὺς λίγους ποὺ εἶναι μέσα στὴν Κιβωτό. Ἂν πάλι θέλεις κατάταξε τὸν ἑαυτό σου μαζὶ μὲ τοὺς πολλοὺς στὰ Σόδομα, ἐγὼ ὅμως θὰ συνοδέψω τὸν Λώτ, ἔστω καὶ ἂν μόνος του ἀποχωρίζεται ἀπὸ τὰ πλήθη ἐπιδιώκοντας τὸ συμφέρον του.

Ὡστόσο γιὰ μένα καὶ τὸ πλῆθος εἶναι σεβαστό, ὄχι ὅμως ἐκεῖνο ποὺ ἀποφεύγει τὴν ἐξέταση, ἀλλὰ ἐκεῖνο ποὺ παρέχει ἀπόδειξη· ὄχι ἐκεῖνο ποὺ ἀμύνεται μὲ κακία, ἀλλὰ ἐκεῖνο ποὺ διορθώνεται μὲ τρόπο πατρικό· ὄχι ἐκεῖνο ποὺ χαίρεται μὲ τὴν καινοτομία, ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ φυλάγει τὴν πατρικὴ κληρονομία.

Καὶ γιὰ ποιὸ πλῆθος μοῦ μιλᾶς; Αὐτὸ ποὺ πληρώθηκε μὲ κολακεία καὶ δῶρα; Αὐτὸ ποὺ ἐξαπατήθηκε ἀπὸ ἀμάθεια καὶ ἄγνοια; Αὐτὸ ποὺ ἔπεσε ἀπὸ δειλία καὶ φόβο; Αὐτὸ ποὺ προτίμησε τὴν πρόσκαιρη ἀπόλαυση τῆς ἁμαρτίας, ἀπὸ τὴν αἰώνια ζωή, πρᾶγμα ποὺ ὁμολόγησαν πολλοὶ φανερά; Μὲ τὸ πλῆθος ἐνισχύεις τὸ ψέμα; Ἔδειξες τὸ μέγεθος τοῦ κακοῦ. Γιατί, ὅσο περισσότεροι βρίσκονται στὸ κακό, τόσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ συμφορά.

(ΕΠΕ-Φιλοκαλία, τ. 18Β, Βιβλίο Ἐπιστολῶν Α΄, Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 243-247)

Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2023

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΛΟΥΚΑΡΙΣ ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ



Ο Άγιος Κύριλλος Λούκαρις διάδοχος των Νέων Τριών Ιεραρχών

Νικολάου Μάννη

Μετά την μεγάλη αποστασία της Τοπικής Εκκλησίας της Ρώμης και την μετατροπή της σε συναγωγή του Αντιχρίστου, οι φανατικοί οπαδοί της, οι λεγόμενοι Παπικοί, ως άλλοι σκοτεινοί άγγελοι διέβαλαν ποικιλοτρόπως όσους μιμούμενοι τον Αρχάγγελο Μιχαήλ αναφώνησαν το «Στώμεν καλώς» και βοήθησαν την Ανατολική Εκκλησία να μην ακολουθήσει την πρεσβυτέρα Ρώμη στην εωσφορική πτώση της. Τρία ήταν τα κύρια πρόσωπα που το έπραξαν αυτό και θεωρήθηκαν ως οι Νέοι Τρεις Ιεράρχες[1]: ο Μέγας Φώτιος, ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς και ο Άγιος Μάρκος Ευγενικός.

Όμως ο Άγιος Κύριλλος Λούκαρις (+1638) υπήρξε για τους Παπικούς και τα κοπέλια τους (τους Ουνίτες) ο πιο μισητός Ορθόδοξος όλων των εποχών. Η αιτία του άσβεστου αυτού μίσους ήταν διττή. Τον μισούσαν πρώτον, επειδή ο Λούκαρις ήταν ο μοναδικός Ορθόδοξος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κατά την πρώτη τεσσαρακονταετία του ΙΖ΄ αιώνος (οι υπόλοιποι, έξι τον αριθμό - δηλαδή με εξαίρεση μόνο τον Νεόφυτο Γ΄, πνευματικό ανάστημα του Λουκάρεως - υπήρξαν λατινόφρονες), ο οποίος αντιστάθηκε με επιτυχία στην ουνιτοποίηση της Ανατολικής Εκκλησίας (που είχε ξεκινήσει το 1596 στην Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία). Και δεύτερον, επειδή είχε το «θράσος» να συλλάβει το μεγαλοφυές σχέδιο της μετατροπής στην Ορθοδοξία των, άρτι απελευθερωθέντων από την θανάσιμη μέγγενη του Παπισμού, Προτεσταντών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, οι οποίοι αριθμούσαν τότε σαράντα εκατομμύρια ψυχές!

Το μίσος αυτό φανερώνεται και σε μία επιστολή του - γνωστού για την καταδίκη του Γαλιλαίου - Πάπα Ουρβανού Η΄ όπου γράφει μετά την πρώτη ανατροπή από τον πατριαρχικό θρόνο και την καταδίωξη του Αγίου Κυρίλλου Λουκάρεως λόγω των ραδιουργιών των Λατινοφρόνων πως «μετὰ χαρὰς δ᾿ ἐπληροφορήθημεν τὰς συμφορὰς ἃς ὑπέστη τὸ τέκνον ἐκεῖνο τοῦ σκότους, ὁ ὁπαδὸς ἐκεῖνος τῆς κολάσεως»[2]... 

Και ναι μεν ο μεγάλος ιστορικός Gunnar Hering μπορεί να γράφει ότι ο αγώνας εναντίον του κλεινού Ιεράρχου «δὲν τελείωσε παρὰ μόνο ὅταν οἱ γενίτσαροι ἔθαψαν τὸ ἄψυχο σῶμα του στὴν ἀκτὴ τῆς θάλασσας τοῦ Μαρμαρᾶ»[3], αλλά το μίσος και οι απόπειρες να δολοφονηθεί και η τιμή και η υπόληψή του εξακολούθησαν και συνεχίζονται μέχρι και σήμερα όχι μόνο από τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας του (Παπικούς, Ουνίτες και εν γένει Λατινόφρονες), αλλά και από κάποιους αμαθείς και ανόητους Ορθοδόξους.

Το τί ήταν και πώς ακριβώς έβλεπαν τον Άγιο Κύριλλο, μας το αποκαλύπτουν δύο Έλληνες της εποχής του, που έγιναν εξωμότες ασπαζόμενοι τον Παπισμό: ο Πέτρος Αρκούδιος και ο Ιωάννης Ματθαίος Καρυόφυλλος. Αντιγράφουμε τα επίμαχα αποσπάσματα από τα έργα τους: 

«Ἀληθῶς ὄντες ἀσεβεῖς, καὶ παράνομοι, ὁποῖοι εἰσὶν οἱ αἱρετικοί, καὶ ὁ παρὼν ψευδοπατριάρχης τῆς Πόλεως (σημ. ο Λούκαρις) καλβινιανὸς ὢν, κᾀκεῖνα τὰ καθάρματα ὁ Φώτιος, ὁ Παλαμᾶς, ὁ Εφέσου Μάρκος, καὶ οἱ παραπλήσιοι»[4].

«Ἐματαιώθη γοῦν Κύριλλος ὁ ῥαψωδὸς τῶν ἀναθεματισμῶν ἑπόμενος Φωτίῳ τῷ πρωτοστάτῃ τοῦ σχίσματος, τοῖς παραλογισμοῖς καὶ σοφίσμασι τοῦ Παλαμᾶ Γρηγορίου, καὶ Μάρκου τοῦ Ἐφέσου»[5].

Αυτό ακριβώς ήταν ο Άγιος Κύριλλος Λούκαρις: ο διάδοχος των Νέων Τριών Ιεραρχών, του Μεγάλου Φωτίου, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και Αγίου Μάρκου του Ευγενικού.

Ας έχουμε τις ευχές τους! 


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Περί των Νέων Τριών Ιεραρχών υπάρχει και αξιόλογος ομιλία του Σεβ. Μεθώνης κ. Αμβροσίου: https://www.youtube.com/watch?v=JsqmxmKmmgk 

[2] Μ. Ρενιέρη, Κύριλλος Λούκαρις, Αθήνα, 1859, σελ. 33.

[3] Οικουμενικό Πατριαρχείο και Ευρωπαϊκή πολιτική 1620-1638, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα, 2003, σελ. 293.

[4] Πέτρου Αρκούδιου, Περί του καθαρτηρίου πυρός, Ρώμη, 1637, σελ. 86.

[5] Αποδοκιμασία και κατάκρισις, Ρώμη, 1671, σελ. 131.

Πέμπτη 15 Ιουνίου 2023

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ 1724


 "᾿Εκεῖνοι ὁποῦ ἀποσκιρτήσουσιν ἀπό τήν εὐσέβειαν καί ἀφήσουσι μέν τά πάτρια καί ὀρθά τῆς πίστεως ἡμῶν δόγματα καί τάς κοινάς παραδόσεις τῆς ᾿Εκκλησίας, περιπέσωσι δέ καί ἐξολισθήσωσιν εἰς νεωτερισμούς καί ἀλλοκότους ὑπολήψεις καί ἔθη ἑτερόδοξα, καί παραχαράξωσι καί νοθεύσωσι τήν τῆς εὐσεβείας ἀλήθειαν, οἱ τοιοῦτοι οὔτε πλέον εἶναι, οὔτε ὀνομάζονται τῇ ἀληθείᾳ χριστιανοί, ἀλλ' ὡς ἑτερόδοξοι καί νεωτερισταί ἐκκόπτονται καί χωρίζονται τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί χριστιανικῆς ὁλομελείας, καί τῆς ἱερᾶς μάνδρας ἐκβάλλονται, ὡς πρόβατα ψωριῶντα καί μέλη σεσηπότα"

(Σύνοδος ἐν Κων)λει 1724, Μάνσι 37,209).

Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2023

Ο ΜΕΓΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ


"τῇ σῇ γὰρ γεννὴσει 
πάσας αἱρετικῶν τὰς ὁρμάς, 
ἐκ Θεοῦ προνοίας ἀπεκρούσατο" 
(Ἀπόστιχο Κ΄ Ἰανουαρίου)

Απέναντι στην σκανδαλώδη αίρεση του Νεστοριανισμού [1] αντιτάχθηκε το σύνολο του ορθοδόξου κόσμου και ιδίως οι μοναχοί. Πολλοί όμως εκ των πολεμίων της διδασκαλίας του Νεστορίου από υπερβάλλοντα ζήλο έφθασαν στο άλλο άκρο, ισχυριζόμενοι ότι η θεία φύση απορρόφησε την ανθρώπινη φύση του Χριστού. Η αίρεση αυτή, την οποία συστηματοποίησαν και διέδωσαν ο αρχιμανδρίτης Ευτυχής και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Διόσκορος, ονομάστηκε Μονοφυσιτισμός και καταδικάστηκε από την Εκκλησία με την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο (451) που έγινε στην Χαλκηδόνα.
Σε αυτήν παραβρισκόταν ο γεραρός υπερασπιστής της Ορθοδοξίας Πατριάρχης Ιεροσολύμων [2] Ιουβενάλιος, ο οποίος είχε συμμετάσχει και στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο. Πριν όμως ο Ιουβενάλιος επιστρέψει στην Αγία Πόλη, έφθασε σε αυτήν ένας μοναχός ονόματι Θεοδόσιος, ο οποίος και διέδωσε ότι στην Χαλκηδόνα ουσιαστικά προδόθηκε η Ορθοδοξία και έγινε αποδοχή της διδασκαλίας του Νεστοριανισμού. Ο Θεοδόσιος κατάφερε να παρασύρει όχι μόνο το μεγαλύτερο μέρος των πιστών, και μάλιστα των μοναχών, αλλά ακόμη και αυτήν την σεβαστή αυτοκράτειρα Ευδοκία, που παρεπιδημούσε στα Ιεροσόλυμα. Ο Πατριάρχης Ιουβενάλιος θεωρήθηκε αιρετικός και στον πατριαρχικό θρόνο τοποθετήθηκε ο Θεοδόσιος, ο οποίος έσπευσε να αντικαταστήσει σε όλες τις επαρχίες τους ορθοδόξους επισκόπους με μονοφυσίτες! Πολλές ταραχές (ακόμη και φόνοι) έγιναν για να στερεοποιηθεί στον θρόνο του, αφού οι πιστοί πιέζονταν να αποκηρύξουν τον Ιουβενάλιο και την Σύνοδο της Χαλκηδόνας. 
Η μεγάλη πλειοψηφία τελικά τάχθηκε με τον Θεοδόσιο, εξαιτίας της υποστήριξής του από την Ευδοκία, που την σεβόντουσαν και την θαύμαζαν όλοι για την σοφία και την αρετή της. Όλοι σχεδόν οι ναοί και όλα τα μοναστήρια μνημόνευαν τον Θεοδόσιο και όλοι οι μοναχοί, ακόμη και οι ενάρετοι, όπως ο Γεράσιμος ο Ιορδανίτης, ο μετέπειτα γνωστός Άγιος. Ο αυτοκράτορας Μαρκιανός έστειλε επιστολή στους μοναχούς να αποδεχθούν τον Ιουβενάλιο και την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αλλά αυτοί "νομίζοντες ὅτι ἠμύνοντο τῆς ὀρθοδοξίας δὲν ὑπήκουον" [3].
Η Εκκλησία των Ιεροσολύμων κινδύνευε να πέσει εντελώς στην αίρεση του Μονοφυσιτισμού. Μόνο δυο-τρεις ασκητές [4] και ένα μοναστήρι αντιδρούσαν. Το μοναστήρι αυτό ήταν το Κοινόβιο του Μεγάλου Ευθυμίου, ο οποίος εκείνη την περίοδο ήταν περίπου 75 ετών. Όπως γράφει ο βιογράφος του Αγίου, Κύριλλος Σκυθοπολίτης "πάντων τοίνυν τότε σχεδὸν τῶν τε πολιτῶν καὶ τῆς ἐρήμου μοναχῶν τῇ τούτου (σ. ημ. του Θεοδοσίου) ἀποστασίᾳ ἐπακολουθησάντων, μόνοι οἱ περὶ τὸν μέγαν Εὐθύμιον ἐκ πάσης τῆς ἐρήμου τούτῳ κοινωνήσαι οὐκ ἠνέσχοντο" [5].
Ο Θεοδόσιος έστειλε στον Μέγα Ευθύμιο αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από τους αρχιμανδρίτες Ελπίδιο και Γερόντιο. με σκοπό να τον πείσουν να ενωθεί με αυτόν. Ο δε Μέγας Ευθύμιος απάντησε: "μή μοι γένοιτο ταῖς μιαιφονίαις κοινωνῆσαι Θεοδοσίου, ἢ τῇ αὐτοῦ ὑπαχθῆναι κακοδοξίᾳ" [6]. Οι αρχιμανδρίτες του είπαν: "μα είναι δυνατόν Γέροντα, να κοινωνήσουμε με το δόγμα του Νεστορίου το οποίο επικύρωσε η Σύνοδος της Χαλκηδόνας; Που ακούσαμε στην Γραφή ή στους Αγίους Πατέρες για δύο φύσεις του Χριστού;". Ο Μέγας Ευθύμιος όμως τους εξήγησε τον Όρο της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου και την ορθόδοξη διδασκαλία περί της Χριστολογίας, ότι δηλαδή ο Χριστός μας είναι τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος και πως η ένωση των δύο φύσεων (θείας και ανθρώπινης) τελέσθη αδιαιρέτως και αχωρίστως (αναίρεση του Νεστοριανισμού), ασυγχύτως και ατρέπτως (αναίρεση του Μονοφυσιτισμού) σε μία υπόσταση [7]. Από τους δύο αρχιμανδρίτες, ο Ελπίδιος συντάχθηκε με τον Άγιο (αν και δεν διέκοψε κοινωνία αμέσως με τον Θεοδόσιο [8]), ενώ ο Γερόντιος επέμεινε στην αίρεση και έτσι "ἀσύμφωνοι ἀπολυθέντες ἦλθον πρὸς τὸν ἀποστείλαντα αὐτούς" [9]. 
Ο Θεοδόσιος φοβούμενος ότι ο Μέγας Ευθύμιος ίσως μεταστρέψει και άλλους έσπευσε να σβήσει τον "ζωτικὸν σπινθῆρα τῆς εὐσεβείας" [10], στέλνοντας και άλλες αντιπροσωπείες. Βλέποντας την πίεση αυτή ο Άγιος αναχώρησε πιο βαθιά στην έρημο παραγγέλνοντας όμως στους μοναχούς του "τῇ ἀποστασίᾳ μὴ κοινωνῆσαι". 
Αυτό που φοβόταν ο Θεοδόσιος όμως έγινε. Αρχικά ο Μέγας Ευθύμιος μετέστρεψε στην γνήσια Ορθοδοξία τον Άγιο Γεράσιμο τον Ιορδανίτη. Ο Άγιος Γεράσιμος είχε και αυτός παραπλανηθεί αρχικά, αλλά επειδή είχε αγνή ψυχή έβαλε λογισμό να πάει να συναντήσει τον διάσημο για την αρετή του Ευθύμιο για να συζητήσει το θέμα αυτό. Μένοντας χρόνο μαζί του πείσθηκε ότι ο Όρος της Συνόδου της Χαλκηδόνας είναι ορθόδοξος και διέκοψε την κοινωνία με τον Θεοδόσιο ("ἀποστῆναι τῆς πρὸς Θεοδόσιον κοινωνίας μετὰ καὶ ἄλλων ἀναχωρητῶν, Πέτρου τε τοῦ ἐπίκλην, Γουρνίτου καὶ Μάρκου καὶ Ἰούλωνος καὶ Σιλουανοῦ" [11]).
Τελικά ο αυτοκράτορας Μαρκιανός, που ήταν ορθόδοξος, έστειλε στρατό για να επιβάλλει την τάξη και να απαλλάξει την Ιερουσαλήμ από τους ταραξίες Μονοφυσίτες. Όμως, αν και τελικά ο Πατριάρχης Ιουβενάλιος αποκαταστάθηκε και ο Θεοδόσιος εγκατέλειψε την πόλη, η Ευδοκία παρέμενε στην πλάνη της και δεν αναγνώριζε τον Ιουβενάλιο και την Σύνοδο της Χαλκηδόνας. Κατά παραχώρηση Θεού, επειδή η Ευδοκία ήταν αγνή ψυχή, συνέβησαν κάποια άσχημα περιστατικά, τα οποία την οδήγησαν να σκεφτεί μήπως σφάλλει. Έστειλε έτσι αντιπροσώπους στον περίφημο Άγιο Συμεών τον Στυλίτη, ο οποίος της συνέστησε τα εξής: "ἔχεις τοίνυν αὐτόθεν τὸν Θεοφόρον Εὐθύμιον, ἕπου ταῖς αὐτοῦ διδασκαλίαις καὶ νουθεσίαις καὶ σώζῃ" [12].
Πράγματι η Ευδοκία συναντήθηκε με τον Μέγα Ευθύμιο ο οποίος την προέτρεψε: "ἀφισταμένη τῆς Διοσκόρου κοινωνίας, Ἰουβεναλίῳ ἐπισκόπῳ Ἱεροσολύμων κοινώνησον" [13]. Η πανηγυρική επανένταξη της Ευδοκίας στην Ορθοδοξία [14] οδήγησε και πολλούς που την εμπιστεύονταν στην κρίση της, στην κοινωνία με την Εκκλησία. Ανάμεσα σε αυτούς και ο προαναφερθείς αρχιμανδρίτης Ελπίδιος.
Ελαττώθηκε έτσι κατά πολύ η ισχύς του Μονοφυσιτικού σχίσματος στην Ιεροσολυμιτική Εκκλησία, χάρις στο ανάστημα και το πατερικό φρόνημα του Μεγάλου Ευθυμίου, του οποίου τις πρεσβείες επικαλούμαστε όλοι οι Ορθόδοξοι, που τιμήσαμε την μνήμη του σήμερα, ώστε να στερεωνόμαστε στον υπέρ της Πίστεως Ιερό Αγώνα!

Νικόλαος Μάννης

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Αιρετική διδασκαλία του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Νεστορίου (αρχές Δ΄ αι.), σύμφωνα με την οποία η Παναγία μας (την οποία αποκαλούσε όχι Θεοτόκο, αλλά Χριστοτόκο) δεν γέννησε τον Θεό Λόγο, αλλά τον άνθρωπο Χριστό, στον οποίο μετά ήλθε και κατοίκησε ο Θεός Λόγος. Καταδικάστηκε από την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο.
[2]  Ήταν ο πρώτος από τους Επισκόπους των Ιεροσολύμων ο οποίος έλαβε τον τίτλο "Πατριάρχης", μιας και στην Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο η Εκκλησία των Ιεροσολύμων ανυψώθηκε σε Πατριαρχείο.
[3] Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Ιστορία της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, Ιεροσόλυμα/Αλεξάνδρεια, 1910, σελ. 172.
[4] Έναν από αυτούς, τον Αββά Γελάσιο προσέγγισε ο Θεοδόσιος και του ζήτησε να αναθεματίσει τον Ιουβενάλιο. Ο Άγιος Γελάσιος απάντησε ότι άλλον επίσκοπο δεν αναγνωρίζει, παρά μόνο τον Ιουβενάλιο. Τότε οι οπαδοί του Θεοδοσίου τον έπιασαν έξω από τον ναό και έβαλαν γύρω του ξύλα απειλώντας ότι θα τον κάψουν ζωντανό. Ο Άγιος παρέμεινε ακίνητος και ατάραχος, χωρίς να πει τίποτα και τελικά, για τον φόβο του κόσμου ο οποίος τον είχε σε μεγάλη ευλάβεια, τον άφησαν να φύγει! 
[5] Αυγουστίνου μοναχού Ιορδανίτου, Βίος Μεγάλου Ευθυμίου υπό Κυρίλλου Σκυθοπολίτου, Ιεροσόλυμα, 1913, σελ. 45.
[6] Αυτόθι.
[7] Αντιμαχόμενη τα δύο άκρα του Νεστροριανισμού και του Μονοφυσιτισμού η Εκκλησία διά της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου αναθεμάτισε και τους πρωτεργάτες των αιρέσεων αυτών: "τοὺς αἱρετικοὺς ὑμεῖς ἐξεβάλετε· Νεστορίῳ καὶ Εὐτυχεῖ καὶ Διοσκόρῳ ἀνάθεμα. Ἡ Τριὰς τοὺς τρεῖς καθεῖλεν. Ἡ Τριὰς τοὺς τρεῖς ἐξέβαλε" (ACO II, 1, 2, 156).
[8] "Εἰ καὶ μὴ πάραυτα τῆς Θεοδοσίου ἀπέστη κοινωνίας" (Αυγουστίνου μοναχού, ό.π., σελ 47).
[9] Αυτ.
[10] Αυτ.
[11] Αυτ., σελ. 49.
[12] Αυτ., σελ. 52.
[13] Αυτ., σελ. 53.
[14] Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη της στις 13 Αυγούστου. 

ΚΥΡΙΕΣ ΠΗΓΕΣ
1. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Ιστορία της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, Ιεροσόλυμα/Αλεξάνδρεια, 1910
2. Αυγουστίνου μοναχού Ιορδανίτου, Βίος Μεγάλου Ευθυμίου υπό Κυρίλλου Σκυθοπολίτου, Ιεροσόλυμα, 1913
3. Θεοδωρήτου Ιερομονάχου, Μοναχισμός και αίρεσις, Αθήνα, 1977

Σάββατο 4 Ιουνίου 2022

Ἡ μεταβολὴ τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου διέσπασε τὴν Ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας


ΣΤΟ πολὺ ἐνδιαφέρον βιβλίο «Ἡ πραγματικὴ ἀλήθεια περὶ τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου», τὸ ὁποῖο συνεγράφη ἀπὸ τὸν Ἀγωνιστὴ τῶν Πατρίων Γρηγόριο Εὐστρατιάδη (+1950), δικηγόρο-ἐκδότη-πολιτικό, καὶ ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 1929, προκειμένου σὺν τοῖς ἄλλοις νὰ ἀντιμετωπισθοῦν τὰ σαθρὰ ἐπιχειρήματα τῶν Νεοημερολογιτῶν, ὅτι ἡ Καινοτομία τους δὲν προσκρούει στὸ Δόγμα καὶ τὴν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, οὔτε βλάπτει τὴν Ἑνότητά της, τονίζεται καὶ ἡ μεγάλη ἀλήθεια, ὅτι οἱ Ἱερὲς Σύνοδοι τῆς Ἐκκλησίας ἀπέβλεπαν στὴν Ἑνότητα ἐν Ἀληθείᾳ τῶν κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν, καὶ τοῦτο εἶναι τὸ μεγαλύτερο Δόγμα καὶ ὁ ἐπιτακτικώτερος Ὅρος καὶ Κανόνας τους, ὅπως καὶ ὁ κυριώτερος λόγος τῆς συγκροτήσεώς τους.
 
Καὶ μάλιστα, ὄχι μόνον ὡς πρὸς τὴν Ἑορτὴ τῶν Ἑορτῶν, τὸ Ἅγιον Πάσχα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὶς ὑπόλοιπες Ἑορτές, τὶς Νηστεῖες καὶ ἐν γένει τὰ παραδεδομένα ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους καὶ τοὺς Ἁγίους Πατέρες, ὅλες οἱ Σύνοδοι ἀπέβλεπαν στὸ νὰ τελοῦνται αὐτὰ ἀπὸ κοινοῦ ἀπὸ ὅλες τὶς Τοπικὲς Ἐκκλησίες. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ μονομερὴς μεταβολὴ τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου τὸ 1924 ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καὶ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως προσέκρουσε στὸν σκοπὸ αὐτὸ τῆς ἑνότητος τῶν κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν καὶ παραβίασε τοὺς Κανόνες καὶ τοὺς Ὅρους τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, οἱ ὁποῖοι θεσπίσθηκαν ἀκριβῶς γιὰ τὴν Ἑνότητα τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας (βλ. σελ. 89 τοῦ ἐν λόγῳ ἔργου).
 
eustratiadhs Τὸ ἐνδιαφέρον καὶ ὁ σκοπὸς τῶν Συνόδων, τονίζει ὁ Εὐστρατιάδης, δὲν ἦταν μόνον γιὰ τὴν ἀπὸ κοινοῦ ἐπιτέλεση τῆς Ἑορτῆς τοῦ Πάσχα, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλες τὶς Ἑορτές, οἱ ὁποῖες συνδέονται μὲ αὐτήν, ὅπως καὶ γιὰ τὶς ἀκίνητες λεγόμενες Ἑορτὲς –καὶ μάλιστα γιὰ τὰ Χριστούγεννα-, καθὼς καὶ γιὰ τὶς Νηστεῖες τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ὁ λόγος γιὰ τὸ Πάσχα ἀναφέρεται ὄχι μόνον στενὰ σὲ ὅ,τι ἔχει σχέση μὲ αὐτό, ἀλλὰ σὲ ὅλη τὴν Τυπικὴ διάταξη, ἡ ὁποία ἐξαρτᾶται ἀπὸ αὐτὸ καὶ ἔχει ὡς βάση τὸ Ἡμερολόγιο τῆς Ἐκκλησίας, διότι σὲ αὐτὸ εἶναι προσαρμοσμένο τὸ Πασχάλιο τῆς Ἐκκλησίας, τὸ Ἑορτολόγιο, οἱ Νηστεῖες καὶ τὸ Κυριακοδρόμιο τῶν Εὐαγγελίων. Γι’ αὐτὸ καὶ ὅποιος διαταράσσει τὴν Τυπικὴ αὐτὴ διάταξη τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία καὶ διαταράσσεται καίρια μὲ τὴν μεταβολὴ τοῦ Ἡμερολογίου, παραβιάζει ἀναπόφευκτα τοὺς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας, ὁ σκοπὸς τῶν ὁποίων εἶναι ἡ διασφάλιση τῆς Ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας (βλ. σελ. 89-90).
Τὰ ὅσα δὲ θεσπίσθηκαν γιὰ τὸ Πάσχα ἰδίως ἀπὸ τὴν Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο καὶ τὴν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, δὲν εἶχαν σκοπὸ τὸν καθορισμὸ τῆς ἀκριβοῦς ἀστρονομικῆς ἰσημερίας σὲ ὁρισμένη ἐποχή, παρὰ ἀπέβλεπαν στὸ νὰ τελεῖται αὐτὸ ἀπὸ ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς ὅπου γῆς σὲ μία καὶ τὴν αὐτὴ Κυριακή, γιὰ νὰ τηρεῖται ἡ μία πίστη καὶ ὁμογνώμων εὐσέβεια, [νὰ ἀποφεύγεται ὁ συνεορτασμὸς μὲ τοὺς Ἰουδαίους ἤ μὲ τοὺς ἑτεροδόξους, θὰ προσθέταμε ἐπίσης], καὶ νὰ μὴν ὑπάρχει διαφωνία ὡς πρὸς τὴν Ἑορτὴ αὐτή, ἐφ’ ὅσον μία εἶναι ἡ Καθολικὴ Ἐκκλησία τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ καὶ ἄρα εἶναι ἐντελῶς ἀπρεπὲς στὶς ἴδιες καὶ τὶς αὐτὲς ἡμέρες ἄλλοι νὰ νηστεύουν καὶ ἄλλοι νὰ πανηγυρίζουν εὐφραινόμενοι (βλ. σελ. 95).
πὶ τοῦ ἀξιοπρόσεκτου αὐτοῦ σκεπτικοῦ, συνεχίζει ὁ ἀοίδημος Γρηγόριος Εὐστρατιάδης τὸ ἔργο του, μὲ τὴν δεινότητα καὶ ἐμβρίθεια ποὺ διέκρινε αὐτὸ τὸν ἔξοχο ἀπολογητὴ τῆς Γνησίας Ὀρθοδοξίας, διαφωτίζοντας καὶ ἐμᾶς σήμερα ἐπικαίρως στὴν ἀντιμετώπιση τῶν ἀπαραδέκτων σοφιστειῶν τῶν Καινοτόμων Νεοημερολογιτῶν-Οἰκουμενιστῶν, γράφοντας καὶ τὰ ἑξῆς σημαντικά:

«λλὰ πρόκειται περὶ τῆς Ἑορτῆς τοῦ Πάσχα [ἡ ἀπόφασις τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου], θὰ μᾶς ἀπαντήσουν οἱ Καινοτόμοι μετὰ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν [Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου], καὶ ἡμεῖς δὲν ἐκαινοτομήσαμεν διὰ τὸ Πάσχα. Ὄχι, ἀπαντῶμεν. Τοῦτο εἶνε Φαρισαϊσμὸς καὶ σοφιστεία.Ὅταν μία Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ὁρίζῃ ὅτι ὁ σκοπὸς τοῦ καθορισμοῦ τοῦ Πάσχα εἶναι ἵνα μὴ διαφωνῶσιν αἱ διάφοροι Ἐκκλησίαι καὶ ἵνα μή, ὅταν ἑορτάζωμεν οἱ μέν, οἱ ἄλλοι νηστεύωσιν. Ὅταν δηλονότι ἡ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος θεσπίζῃ τὴν Ἑνότητα τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας καὶ ἐπιτάσσῃ ἐν αὐτῇ ὁμογνωμίαν. Ὅταν τοιοῦτον λέγει ὅτι εἶχον σκοπὸν οἱ Κανόνες τῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ σκοπὸς οὗτος ὑπάρχει διὰ πᾶσαν κοινὴν ἑορτήν, διὰ πᾶσαν κοινὴν νηστείαν.

Οὐδὲ ἦτο δυνατὸν νὰ νοηθῇ ὅτι ἡ Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος περιώριζε τὴν ἀνάγκην τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας μόνον εἰς τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα καὶ ὅτι ἠδιαφόρει διὰ τὴν διχογνωμίαν εἰς ἄλλας ἑορτὰς καὶ εἰς ἄλλας νηστείας. Διὰ τοῦτο ἐὰν ὑπῆρχε προσβολὴ τῶν ἀποφάσεων καὶ Κανόνων τῆς Α΄ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐφ’ ὅσον μετεβάλλετο ἡ ἑορτὴ τοῦ Πάσχα, καὶ ἐπήρχετο διαίρεσις καὶ διαφωνία εἰς τὰς Ἐκκλησίας ὡς πρὸς τὴν ἡμέραν τοῦ Πάσχα, ἡ αὐτὴ προσβολὴ τῶν διατάξεων τῆς αὐτῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου ὑπάρχει καὶ ὅταν διὰ τῆς μεταβολῆς τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου ἐπέρχεται διαφωνία καὶ διχασμὸς τῶν Ἐκκλησιῶν διὰ τὴν τέλεσιν καὶ πάσης ἄλλης ἑορτῆς καὶ δὴ τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, τῆς ἑορτῆς τῶν Θεοφανείων, τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων κλπ. Καὶ τότε προσβάλλεται ἐπίσης ἡ ἑνότης τῶν Ἐκκλησιῶν καὶ μόνον διὰ τὴν ἑνότητα ταύτην ἐμερίμνησαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἑνότητα τὴν ὁποίαν διασπᾶ καὶ συντρίβει ἡ μετὰ τόσης ἐπιπολαιότητος καὶ τόσης ἐλλείψεως Ἐκκλησιαστικῆς συνειδήσεως ἀποφασισθεῖσα μονομερῶς μεταβολὴ τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου.
 
Καὶ ὅτι δὲν ἀπέβλεψαν ἀποκλειστικῶς εἰς τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα αἱ Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι, ἀλλ’ εἶχον ὑπ’ ὄψιν ἁπάσας τὰς ἑορτὰς καὶ τὰς νηστείας καὶ δι’ ἁπάσας ἀπήτησαν ἑνότητα καὶ ὁμοφωνίαν, ἀποδεικνύεται ἐκτὸς τῆς ἀνωτέρω Συνοδικῆς ἀποφάσεως, ἐκτὸς τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου [πρόκειται γιὰ κείμενα, τὰ ὁποῖα εἶχαν παρατεθῆ ὑπὸ τοῦ συγγραφέως νωρίτερα], καὶ ἐκ τῶν κατωτέρω:

κ τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Ἀθανασίου, ὅστις – Διάκονος τότε – συμμετέσχεν εἰς τὴν ἐν Νικαίᾳ Σύνοδον, ἥν ἐπιστολὴν ἀπηύθυνε πρὸς τοὺς Ἀφρικανοὺς Ἐπισκόπους καὶ διὰ τῆς ὁποίας λέγει:

“...Ἡ μὲν γὰρ (Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἐν Νικαίᾳ) διὰ τὴν Ἀρειανὴν αἵρεσιν καὶ διὰ τὸ Πάσχα συνήχθη. Ἐπειδὴ αἱ κατὰ Συρίαν καὶ Κιλικίαν καὶ Μεσοποταμίαν διεφώνουν πρὸς ἡμᾶς καὶ τῷ καιρῷ, ἐν ᾧ ποιοῦσιν οἱ Ἰουδαῖοι, ἐποίουν καὶ οὗτοι. Ἀλλὰ χάρις τῷ Κυρίῳ, ὥσπερ περὶ τῆς πίστεως οὕτω καὶ περὶ τῆς ἁγίας ἑορτῆς γέγονε συμφωνία. Καὶ τοῦτο ἦν τὸ αἴτιον τῆς ἐν Νικαίᾳ Συνόδου”.

 συμφωνία λοιπὸν τῆς Ἐκκλησίας ἦτο ὁ λόγος τῆς ἐν Νικαίᾳ Συνόδου καὶ κατὰ τὸν Μέγαν Ἀθανάσιον. Ἐὰν δὲ καὶ περὶ οἱασδήποτε ἄλλης ἑορτῆς ἐπήρχετο διαφωνία, ὡς περὶ τοῦ Πάσχα, θὰ συνεκροτεῖτο καὶ περὶ ταύτης Οἰκουμενικὴ Σύνοδος. Διὰ τοῦτο κυρίως ἀπέβλεπον αἱ Σύνοδοι καὶ αἱ διατάξεις αὐτῶν νὰ ἀσφαλίσουν τὴν ἐκκλησιαστικὴν ἑνότητα διὰ κοινῆς συμφωνίας.

τι δὲ καὶ τὰς λοιπὰς Δεσποτικὰς ἑορτὰς ἐθεώρουν οἱ Πατέρες ὅπως καὶ τὴν τοῦ Πάσχα, τὸ εἶπεν ὁ [Ἅγιος] Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.

κ τοῦ Λόγου τοῦ Ἰωάννου Χρυσοστόμου πρὸς Μακάριον τὸν Φιλογόνιον (Λόγος Γ΄) ὁμιλοῦντος περὶ τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, ἥν ὀνομάζει «Μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν» καὶ λέγει περὶ ταύτης:

πὸ γὰρ ταύτης τὰ Θεοφάνεια καὶ τὸ Πάσχα τὸ ἱερὸν καὶ ἡ Ἀνάληψις καὶ ἡ Πεντηκοστὴ τὴν ἀρχὴν καὶ τὴν ὑπόθεσιν ἔλαβον. Εἰ γὰρ μὴ ἐτέχθη κατὰ σάρκα ὁ Χριστός, οὐκ ἄν ἐβαπτίσθη, ὅπερ ἐστὶ τὰ Θεοφάνεια, οὐκ ἄν ἐσταυρώθη, ὅπερ ἐστὶ τὸ Πάσχα, οὐκ ἄν τὸ Πνεῦμα κατέπεμψεν, ὅπερ ἐστὶν ἡ Πεντηκοστή. Ὥστε ἐντεῦθεν ὥσπερ ἀπό τινος πηγῆς ποταμοὶ διάφοροι ρυέντες, αὗται ἐτάχθησαν ἡμῖν αἱ ἑορταί”.
ὰν τοιαύτη εἶναι καὶ θεωρῆται ὑπὸ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων, πῶς ἐπετρέπετο δι’ αὐτὴν διαφωνία τῶν Ἐκκλησιῶν καὶ πῶς διὰ τὸ Πάσχα μόνον θὰ συνεκαλοῦντο αἱ Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι; Καὶ ἀφοῦ αἱ διατάξεις αὐτῶν ἐγένοντο ὅπως ἀσφαλισθῇ ἡ περὶ τὰς ἑορτὰς ἑνότης, πῶς διὰ μὲν τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα θεωροῦμεν τὴν μεταβολὴν ἀπηγορευμένην ὑπὸ τῶν Κανόνων, διὰ δὲ τὴν ἑορτὴν τῶν Χριστουγέννων καὶ τὰς ἄλλας, ἅς μετεκίνησε κατὰ 13 ἡμέρας ἡ μεταβολὴ τοῦ Ἡμερολογίου θεωροῦμεν αὐτὴν μὴ προσκρούουσαν εἰς τοὺς Κανόνας τῶν Συνόδων; Ἀφοῦ τὸ πνεῦμα τῶν Κανόνων περὶ τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα εἶναι νὰ ὑπάρχῃ ὁμογνωμία τῶν Ἐκκλησιῶν διὰ τὴν ἡμέραν πασῶν τῶν ἑορτῶν, πῶς δὲν εἶναι ἀντικανονικὴ ἡ Ἡμερολογιακὴ μεταβολή, διὰ τῆς ὁποίας ἄλλαι Ἐκκλησίαι ἄγουν τὰς ἑορτὰς Χριστουγέννων, Φώτων κλπ. μίαν ἡμέραν, καὶ ἄλλαι ἄγουν αὐτὰς ἄλλην ἡμέραν;

ψίστην ἄρα σημασίαν ἀπέδιδον οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας εἰς τὴν Ἑνότητα αὐτῆς καὶ ὡς πρώτιστον Δόγμα ἐκήρυσσον τὴν συμφωνίαν ἁπασῶν εἰς τὰ τῆς τελέσεως τῆς ἐξωτερικῆς Λατρείας» (σελ. 95-98).
 Ὅπως γίνεται ἄμεσα ἀντιληπτὸ καὶ κατανοητό, ἡ Ἡμερολογιακὴ Καινοτομία προσκρούει στὸ γράμμα καὶ μάλιστα στὸ πνεῦμα τῶν ἱερῶν Κανόνων τῆς Ἐκκλησίας περὶ ὁμογνωμίας καὶ συμφωνίας στὸν ἑορτασμὸ ὅλου τοῦ ἑορτολογικοῦ κύκλου τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἀποδεικνύει μὲ τόση σαφήνεια ὁ Ὁμολογητὴς τῆς Πίστεως Γρηγόριος Εὐστρατιάδης, καταδεικνύοντας τὴν τεράστια ἀστοχία καὶ εὐθύνη τῶν Καινοτόμων, οἱ ὁποῖοι ἔβλαψαν καίρια τὴν ἐξωτερικὴ ἔκφραση τοῦ Δόγματος τῆς Ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ὅτι αὐτοὶ τολμοῦν νὰ ἑορτάζουν Χριστούγεννα μαζὶ μὲ τοὺς Ἑτεροδόξους, ἀποχωριζόμενοι ἀπὸ τὴν Ἑορτολογικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία προβλέπει τὸν ἑορτασμὸ τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος τὴν ἡμέρα αὐτὴ καὶ τὴν ἐξακολούθηση τῆς εὐλογημένης περιόδου Νηστείας ἐν ὄψει τῆς μεγάλης Ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων τῶν Ὀρθοδόξων, διαδηλώνουν τὸ χάσμα ποὺ τοὺς χωρίζει ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴν ἐξακολουθητικὴ προτίμηση καὶ ἁμαρτία τους νὰ ἀποστατοῦν συνευφραινόμενοι Οἰκουμενιστικῶς μὲ τοὺς ἐχθροὺς τοῦ Θεοῦ ἐν χώρᾳ μακρᾷ! Ὁ Θεὸς νὰ τοὺς δώσει μετάνοια καὶ ἐπιστροφή!
+Ἐ.Γ.Κ.
12/25.12.2017
 Ἁγίου Σπυρίδωνος Τριμυθοῦντος