A

A

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΛΕΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ;


Όσοι ομιλούν περί Εκκλησίας χωρίς να λαμβάνουν υπ' όψει τους Πατέρας δεν είναι ορθόδοξοι.

Όσοι διδάσκουν, βασιζόμενοι μόνον εις την Αγίαν Γραφήν και δεν ακολουθούν την ερμηνείαν αυτής υπό των Αγίων Πατέρων, προτεσταντίζουν.

Όσοι υπευθύνως ενεργούν, ανατρέποντες όσα άχρις ημών η πολιά αρχαιότης διέσωσε, πλήττουν εις τα καίρια την Εκκλησίαν.

Όσοι δεν έπονται εις την ποικίλην διδασκαλίαν των Αγίων Πατέρων, αντιπίπτουν εις το Πνεύμα το Άγιον.

Όσοι ανατρέπουν τας Παραδόσεις της αγιωτάτης Εκκλησίας μας, ομοιάζουν με τον ρωμαίον στρατιώτην, ο οποίος εράπισε εις την σιαγώνα τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν.

Αντιθέτως,
Όσοι ομιλούν περί Εκκλησίας και νοούν Πατέρας, αυτοί είναι όντως Ορθόδοξοι.

Όσοι διδάσκουν θεολογίαν και με την μεν δεξιάν κρατούν την Αγίαν Γραφήν, εις δε την ευώνυμον την ερμηνείαν των Πατέρων, αυτοί ευρίσκονται εντός της πνευματικότητος της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Όσοι υπευθύνως ενεργούν βάσει των Πατερικών Παραδόσεων, αυτοί δοξάζουν αληθώς τον Θεόν.

Όσοι αποδέχονται την Παράδοσιν της Εκκλησίας ως ισόκυρον με τας Αγίας Γραφάς και αγωνίζονται δι' αυτήν, είναι μάρτυρες τη προαιρέσει.

Εκ του περιοδικού "Ορθόδοξος Φιλόθεος Μαρτυρία"
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη" 

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑ ΘΕΟΦΙΛΕΣΤΑΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΤΑΛΑΝΤΙΟΥ κ. ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ

 Τήν Πέμπτη, 23-02/7-03-2024, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης, πραγματοποιήθηκε μέ ἐκκλησιαστική λαμπρότητα καί τάξη ἡ Χειροτονία τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Ταλαντίου κ. Καλλινίκου, στὸν Καθεδρικὸ Ἱερὸ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου Νέας Φιλαδελφείας, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Καλλινίκου, μέ τήν παρουσία καὶ συμμετοχὴ τῶν Σεβ/των Μητροπολιτῶν Πειραιῶς καί Σαλαμῖνος κ. Γεροντίου, Ἀττικῆς καί Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου, Θεσσαλονίκης κ. Γρηγορίου, Δημητριάδος κ. Φωτίου καί Μεθώνης κ. Ἀμβροσίου.

xeirotoniatalantiou1

xeirotoniatalantiou2

 

Στόν Ὄρθρο χοροστάτησε ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπός μας, παρουσίᾳ πολλῶν Ἱερέων καί τριῶν Διακόνων. Μετά τό πέρας τῆς Δοξολογίας, ὁ ἐψηφισμένος Ἐπίσκοπος Ταλαντίου κ. Καλλίνικος ἀνέγνωσε ἐνώπιον τῶν Ἀρχιερέων, κλήρου καί λαοῦ, κατά τήν κεκανονισμένην τάξιν, τήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως.

 xeirotoniatalantiou3

 xeirotoniatalantiou6

xeirotoniatalantiou7

xeirotoniatalantiou5

xeirotoniatalantiou8

xeirotoniatalantiou9

xeirotoniatalantiou12

 

xeirotoniatalantiou14

xeirotoniatalantiou15

xeirotoniatalantiou16

xeirotoniatalantiou17

xeirotoniatalantiou18

 

ν συνεχείᾳ ἄρχισε ἡ Θεία Λειτουργία, ὅπου μετά τήν ὁλοκλήρωση τοῦ Τρισαγίου Ὕμνου καί τήν φήμη τοῦ Μακαριωτάτου, ὁ ἐψηφισμένος Ἐπίσκοπος κ. Καλλίνικος ἐκφώνησε τόν χειροτονητήριο λόγο του.

xeirotoniatalantiou28

 xeirotoniatalantiou29

xeirotoniatalantiou30

 

Κατόπιν, ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος κ. Καλλίνικος ἀπηύθυνε πατρικές νουθεσίες στόν Θεοφιλέστατο ἐψηφισμένο κ. Καλλίνικο ὑπενθυμίζοντας ὅτι ἡ Ἀρχιερωσύνη δέν εἶναι ἀξίωμα, ἀλλά θυσιαστική διακονία στήν Ἐκκλησία καί ἀνάβαση στόν Γολγοθᾶ.

xeirotoniatalantiou31

 

Περατωθείσης τῆς ὁμιλίας τοῦ Μακαριωτάτου, ἐπιτελέστηκε ἡ εἰς Ἐπίσκοπον Χειροτονία τοῦ Θεοφιλεστάτου κ. Καλλινίκου, μετά τήν ὁποίαν τό πλῆθος τοῦ κόσμου, πού κυριολεκτικῶς εἶχε κατακλύσει τὸν Ναό, ἀναφώνησε τό «Ἄξιος».

xeirotoniatalantiou32

 

xeirotoniatalantiou33

 

xeirotoniatalantiou34

 

xeirotoniatalantiou35

xeirotoniatalantiou35c

 xeirotoniatalantiou35d

xeirotoniatalantiou35a

xeirotoniatalantiou35b

 

xeirotoniatalantiou37

Μετά δέ τήν ὁλοκλήρωση τῆς τάξεως τῆς χειροτονίας, συνεχίσθηκε κανονικὰ ἡ Θεία Λειτουργία. Κατά τήν Ἀπόλυση, ὁ Μακαριώτατος, σύμφωνα μέ τήν τάξιν, ἐπέδωσε στόν νεοχειροτονηθέντα Ἐπίσκοπο τήν Μίτρα καί τήν Ποιμαντορική Ράβδο, καί ἐν συνεχείᾳ ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Ταλαντίου κ. Καλλίνικος ἔκανε τήν Ἀπόλυση ἀπό τόν δεσποτικό θρόνο.

 

 xeirotoniatalantiou39

 

xeirotoniatalantiou41

Τέλος δέ ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Ταλαντίου κ. Καλλίνικος διένειμε τό ἀντίδωρο, καθώς καί ἀναμνηστική εὐλογία σέ ὅλους τοὺς παρισταμένους πιστοὺς κατὰ τὸ μεγάλο αὐτὸ γεγονὸς στὴν ἱστορία τῆς μαρτυρικῆς Ἐκκλησίας μας.

xeirotoniatalantiou43

xeirotoniatalantiou42

xeirotoniatalantiou45

xeirotoniatalantiou45

 

xeirotoniatalantiou46

xeirotoniatalantiou49

xeirotoniatalantiou47

xeirotoniatalantiou48



Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2024

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ: «Ἔχουσιν οὗτοι τοὺς οἴκους, ἡμεῖς τὸν ἔνοικον·»

«Δικά σας τα πλούτη και η δόξα. Δική σας οι μεγάλοι ναοί. Ο πολύς λαός είναι μαζί σας. Σε εμένα ο μικρός ναός, αλλά εδώ μέσα δοξάζεται η Αγία Τριάδα και αυτό με αναπαύει και με παρηγορεί. Γύρω μου μαζεύτηκε μικρό ποίμνιο, μα το χω καλά φυλαγμένο από κακοδοξίες. Γι’ αυτό και δεν με φοβίζει το μικρό ποίμνιο, ποίμνιον που δοξάζει εν αληθεία τον Θεόν, όσο μικρόν κι αν είναι».

Ομιλία του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου προς τους τότε Αρειανούς... 

Δείτε σχετικά:

ΕΙΣ ΑΥΤΟΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΠΟΙΜΕΝΑΣ (Άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος)

Παρασκευή 26 Ιανουαρίου 2024

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ Περὶ τοῦ ἐπικειμένου νόμου διὰ τὴν θέσπισιν «γάμου» μεταξύ ἀτόμων τοῦ ἰδίου φύλου

 


Ἀριθμός Πρωτ. 3306
Ἐν Ἀθήναις, 10 / 23 – 01 – 2024
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητὰ καὶ εὐσεβεῖς Πολῖται τῆς πεφιλημένης Πατρίδος μας·
Δυστυχῶς τὸ Ἑλληνικὸν Κράτος, μετὰ τὴν δολοφονίαν τοῦ ἀειμνήστου Εὐσεβοῦς ἡμῶν Κυβερνήτου Ἰωάννου Καπαδιστρίου, εὑρίσκεται προσκεκολλημένον δουλικῶς εἰς τὸ ἅρμα τῶν Δυτικῶν Δυνάμεων, ἀποδεχόμενον ἀκρίτως ὅ,τι ὑπαγορεύει ἡ ἄρχουσα τάξις τῆς Δύσεως κατὰ τὸ δουλοπρεπὲς πολιτικὸν δόγμα τῶν γραικύλων: «Ἀνήκομεν εἰς τὴν Δύσιν!». Ἡ ἑλληνορθόδοξος Ἑλλὰς ὤφειλε νὰ εἶναι φωτοδότις καὶ ὑπόδειγμα ἀνωτέρων Ἀρχῶν καὶ Ἀξιῶν διὰ κάθε κοινωνίαν. Ἀντί τούτου, ἡ πολιτικὴ ἡμῶν ἡγεσία ἀντλεῖ ἀκρίτως καὶ ἀντιγράφει σαπρὰ πρότυπα καὶ θεσμούς οἱ ὁποῖοι έγεννήθησαν εἰς ξένα περιβάλλοντα καὶ κάτω ἀπὸ διαφορετικὰς συνθήκας, προβάλλονται δὲ ἐσχάτως ὡς κοινωνικὰ δόγματα, πρὸς δημιουργίαν μιᾶς παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας.
Ὅθεν, πολλάκις ἡ ἀλληθωρίζουσα πρὸς τὴν Δύσιν πολιτικὴ ἡγεσία τῆς Πατρίδος ἡμῶν θεσμοθέτισεν λ.χ. ἀποποινικοποίησιν τῆς μοιχείας, πολιτικὸν «γάμον», νομιμοποίησιν τῶν ἐκτρώσεων, ἀποποινικοποίησιν τῆς βλασφημίας καὶ νῦν ἐπείγεται νὰ νομοθετήσῃ «γάμον» ἀτόμων τοῦ ἰδίου φύλου καὶ τεκνοθεσίαν ὑπ᾽ αὐτῶν. Διὰ τὴν Ἐκκλησίαν πάντοτε θὰ θεωροῦνται, ἡ μὲν μοιχεία μέγα ἁμάρτημα, ὁ δὲ πολιτικὸς γάμος μεταξὺ Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ὡς πορνεία, ἡ ἔκτρωσις ὡς φόνος, ἡ βλασφημία καὶ ἡ ὁμοφυλοφιλία φρικτὰ ἁμαρτήματα. Διὰ τὰ πιστὰ τὲκνα τῆς Ἐκκλησίας ταῦτα πάντα τὰ ἀντευαγγελικὰ νομοθετήματα εἶναι ἀπαράδεκτα καὶ άπορριπτέα.
Ἀσφαλῶς ἡ Ἐκκλησία δὲν ἐπιβάλλει εἰς οὐδένα τὸν Ὀρθόδοξον τρόπον ζωῆς, ἀλλὰ ὀφείλει νὰ ἀρθρώσῃ λόγον ἀντιδράσεως, διότι αἱ ἐπιπτώσεις ἀφοροῦν ἅπαντας. Σημειωτέον δέ, ὅτι ἡ προσπάθεια προασπίσεως δῆθεν δικαιωμάτων μιᾶς κοινωνικῆς ὁμάδος δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ προσκρούῃ εἰς τὰ δικαιώματα ἄλλων. Ἐν προκειμένῳ, διαπιστοῦται ὅτι, ὅπως ἐν ὀνόματι τοῦ δῆθεν δικαιώματος τῶν γυναικῶν νὰ ἔχουν τὸν ἔλεγχον τοῦ σώματός των ἐπετράπησαν αἱ ἐκτρώσεις, ἐναντίον τοῦ δικαιώματος τῶν ἐμβρύων εἰς τὴν ζωήν, ἤδη ἀποπειρᾶται ἐν ὀνόματι τοῦ δῆθεν δικαιώματος τῶν ὁμοφυλοφίλων νὰ τελοῦν μεταξύ των γάμους νὰ δίδεται εἰς αὐτοὺς ἡ δυνατότης τῆς τεκνοθεσίας ἐναντίον τοῦ δικαιώματος τῶν παιδίων νὰ ἔχουν πατέρα καὶ μητέρα. Εἰς χώρας τῆς Δύσεως, ὅπου ἀπεπειράθη τὸ τοιοῦτον ἀφύσικον καὶ ἀντίθεον ἐγχείρημα, συχνάκις τὰ πρόσωπα, τὰ ὁποῖα ἀνετράφησαν ἐντὸς τοιούτων σχημάτων, ἐνηλικιωθέντα, ἐξέφραζαν δημσίως τὴν ἀντίρρησίν των εἰς αὐτὸ καὶ αἱ φωναὶ τῆς διαμαρτυρίας των ὑπάρχουν εἰς τὸ διαδίκτυον, καλοῦντες τὴν κοινωνίαν νὰ σεβασθῇ ἐπιτέλους τὰ δικαιώματα αὐτῶν.
Βεβαίως δέ, εἶναι καταδικαστέον καὶ τὸ θέμα τῆς «παρένθετης μητρότητας», ἤτοι τῆς ἐμπορευματοποιήσεως τοῦ γυναικείου σώματος, προκειμένου νὰ ἐπιτευχθοῦν αἱ «τεκνοθεσίαι» τῶν «ζευγαριῶν» τοῦ ἰδίου φύλου, τὰ ὁποῖα κόπτονται διὰ «ἀπόκτησιν» τέκνων! Ἑνὸς κακοῦ δοθέντος, μύρια ἕπονται…
Διὰ τὴν Ἐκκλησίαν ὁ γάμος εἶναι μόνον μεταξὺ ἀνδρὸς καὶ γυναικός, κατὰ τὰ πρότυπα τοῦ γάμου ἐν Κανᾷ τῆς Γαλλιλαίας, καὶ τὰ παιδία δικαιοῦνται νὰ ἔχουν πατέρα καὶ μητέρα.-
Προτρέπομεν τὸν εὐσεβῆ λαὸν νὰ προσεύχεται ἐντόνως ὑπὲρ τῆς Πατρίδος μας, ὥστε ἀφοῦ ἔλθωμεν ἅπαντες εἰς Μετάνοιαν, Αὕτη νὰ ἀποκτήσῃ κάποτε εὐσεβεῖς Κυβερνήτας κατὰ τὰ πρότυπα τοῦ ἀειμνήστου Εὐσεβοῦς ἡμῶν Κυβερνήτου Ἰωάννου Καπαδιστρίου.
Οἱ δὲ νῦν κυβερνῶντες καὶ ὅλον βεβαίως τὸ πολιτικὸν φάσμα ὑποστηρικτῶν τοῦ ἐξαμβλώματος-νομοθετήματος τούτου, προσβαλλόντος τὴν φυσικὴν τάξιν καὶ τὴν ἠθικὴν ἀξιοπρέπειαν, ἀποδεικνύουν δημοσίως πλέον καὶ ἀναμφισβήτως, ὅτι οὐδεμίαν σχέσιν ἔχουν μὲ Χριστὸν καὶ Πατρίδα, εἶναι δὲ βέβαιον ὅτι καὶ θὰ ἀναγραφοῦν εἰς τὰς δέλτους τῆς Ἱστορίας τοῦ Γένους μας μὲ τὰ πλέον μελανὰ χρώματα ἀσεβοῦς, ἐπικινδύνου καὶ καταστροφικῆς ἀφροσύνης.
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
† Ὁ Ἀθηνῶν ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ
Τὰ Μέλη
† Ὁ Πειραιῶς καὶ Σαλαμῖνος ΓΕΡΟΝΤΙΟΣ
† Ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
† Ὁ Θεσσαλονίκης ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ
† Ὁ Δημητριάδος ΦΩΤΙΟΣ
† Ὁ Τορόντο ΜΩΫΣΗΣ
† Ὁ Ἀµερικῆς ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
† Ὁ Φιλίππων καὶ Μαρωνείας ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
† Ὁ Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ
† Ὁ Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος ΚΛΗΜΗΣ
† Ὁ Μεθώνης ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
† Ὁ Ἔτνα καὶ Πόρτλαντ ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ
† Ὁ Βρεσθένης ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ
† Ὁ Θεουπόλεως ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ
† Ὁ Πελαγονίας ΜΑΞΙΜΟΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝ
Ὁ Ἀρχιγραμματεὺς
† Ὁ Δημητριάδος ΦΩΤΙΟΣ

Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2023

Ὁ Μέγας Γρηγόριος ὁ Διάλογος διὰ τὸν τίτλον «Οἰκουμενικὸς»


Τοῦ κ. Νικολάου Μάννη, ἐκπαιδευτικοῦ

  Μέσα στὰ πλαίσια τοῦ ἀντιαιρετικοῦ ἀγῶνος κατὰ τοῦ Νεοπαπισμοῦ τοῦ Φαναρίου[1], καὶ ἐπειδὴ οἱ θιασῶτες του ἰσχυρίζονται πὼς ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως «ὡς Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης, εἶναι πρῶτος δίχως ἴσον (primus sine paribus)»[2], δημοσιεύω παρακάτω λίγα ἀποσπάσματα ἀπὸ κάποιες πολὺ σημαντικὲς ἐπιστολὲς τοῦ Πάπα Ρώμης Μεγάλου Γρηγορίου τοῦ Διαλόγου († 604), τὶς ὁποῖες συνέγραψε μὲ ἀφορμὴ τὸν πρόσθετο τίτλο «Οἰκουμενικὸς» ποὺ εἶχε μόλις προσλάβει ἐκείνη τὴν ἐποχὴ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Νηστευτὴς († 595).

  Καὶ τότε μὲν ἐπρόκειτο γιὰ παρεξήγηση, διότι τὸν τίτλο «Οἰκουμενικὸς» οἱ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως τὸν ἐκλάμβαναν ἁπλῶς ὡς τιμητικὸ τίτλο (μιᾶς καὶ ἡ Κωνσταντινούπολη ἦταν ἡ πρωτεύουσα τῆς «Οἰκουμένης», ὅπως ἀποκαλοῦσαν τὴν Αὐτοκρατορία), ἦταν δηλαδὴ μία «κενὴ καὶ ἀσήμαντος λέξις»[3], καὶ ὄχι τίτλος ποὺ νὰ ὑποδηλώνει δῆθεν κάποιο πρωτεῖο ἐξουσίας καὶ διοικήσεως σὲ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία, ὅπως φοβόταν ὁ Μέγας Γρηγόριος.

  Ὅμως ἐπειδὴ στὴν ἐποχή μας ὁ φόβος αὐτὸς εἶναι δικαιολογημένος, μιᾶς καὶ ἡ αἵρεση τοῦ Νεοπαπισμοῦ τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐξαπλώνεται ὡς καρκίνωμα[4] καὶ ἐξαιτίας τῆς αἱρέσεως αὐτῆς δημιουργοῦνται νέα – καὶ στερεώνονται παλαιὰ – σχίσματα στὴν Ἐκκλησία, τὰ κείμενα τοῦ Ἁγίου εἶναι ἐπίκαιρα καὶ θὰ βοηθήσουν τοὺς πραγματικὰ Ὀρθοδόξους νὰ ἀντιμετωπίσουν ἁγιοπατερικὰ τὴν ἐκτροπὴ αὐτήν.

  Οἱ ἐπιστολὲς αὐτὲς τοῦ Μεγάλου Γρηγορίου εἶναι καταπέλτης ἐνάντια στὸ Πρωτεῖο ἐξουσίας[5] κάθε Ἐπισκόπου ποὺ θεωρεῖ ὅτι ἔχει δικαίωμα νὰ ἄρχει πάνω σὲ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία, γιὰ αὐτὸ καὶ πρωτοχρησιμοποιήθηκαν ἀπὸ τοὺς Ὀρθοδόξους, γιὰ νὰ πολεμηθεῖ τὸ Πρωτεῖο ἐξουσίας τοῦ Πάπα Ρώμης.

Γιὰ τὴ μετάφρασή τους ἔλαβα ὑπόψιν μου τὸ πρωτότυπο λατινικὸ κείμενο τῶν ἐπιστολῶν ἀπὸ τὴ μνημειώδη ἔκδοση τοῦ Mansi[6], ἀλλὰ καὶ τὴν ἀγγλική τους μετάφραση ἀπὸ ἐξίσου σημαντικὴ ἔκδοση[7].

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Γρηγόριος σὲ ἐπιστολή του τὸ 595 πρὸς τὸν Κωνσταντινουπόλεως Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Νηστευτή, παρεξηγώντας ὅπως εἴπαμε τὸν τίτλο καὶ φοβούμενος ὅτι ὁ συν­επίσκοπός του τὸν ἐκλάμβανε κυριολεκτικὰ[8]:

«Τὴν ἐποχὴ ποὺ ἐσύ, Ἀδελφέ μου, χειροτονήθηκες στὴν ἀρχιερωσύνη, θυμᾶσαι τὴν εἰρήνη καὶ τὴν συμφωνία τῶν ἐκκλησιῶν ποὺ βρῆκες. Ἀλλὰ δὲν ξέρω μὲ τί τόλμη ἢ μὲ ποιὸ οἴδημα ὑπερηφανείας, προσπάθησες νὰ προσοικειωθεῖς ἕνα νέο τίτλο, μὲ τὸν ὁποῖο οἱ καρδιὲς ὅλων τῶν ἀδελφῶν σου θὰ μποροῦσαν νὰ ὁδηγηθοῦν σὲ σκανδαλισμό.

Καὶ μένω ὑπερβολικὰ ἔκπληκτος γιὰ αὐτό, ἀφοῦ θυμᾶμαι πὼς συνειδητὰ ἀπέφευγες νὰ λάβεις τὸ ἐπισκοπικὸ ἀξίωμα παρὰ τὸ ἐπιζητοῦσες. Καὶ ὅμως τώρα ποὺ τὸ ἔχεις, ἐπιθυμεῖς νὰ τὸ ἀσκήσεις σὰν νὰ τὸ εἶχες λάβει μὲ φιλόδοξη ἐπιθυμία… Γιατί πραγματικὰ (καὶ τὸ λέω κλαίγοντας καὶ μὲ βαθύτατη θλίψη στὴν καρδιὰ) ἀποδίδω στὶς ἁμαρτίες μου, ὅτι ὁ Ἀδελφός μου αὐτός, ὁ ὁποῖος ἔλαβε τὸ βαθμὸ τοῦ ἐπισκόπου μὲ τὸν κύριο στόχο νὰ ἐπαναφέρει τὶς ψυχὲς τῶν ἄλλων στὴν ταπεινοφροσύνη, μέχρι στιγμῆς δὲν κατάφερε νὰ ἐπανέλθει σὲ αὐτήν· ὅτι αὐτὸς ποὺ διδάσκει τὴν ἀλήθεια σὲ ἄλλους δὲν ἔχει συναινέσει νὰ διδάξει τὸν ἑαυτό του, ἀκόμα καὶ ὅταν τὸν ἐκλιπαρῶ γιὰ αὐτό.

Προσεύχομαι νὰ σκεφτεῖς ὅτι μὲ τὴν ἄφρονα ὑπεροψία σου, διαταράσσεται ἡ ἐκκλησιαστικὴ εἰρήνη καὶ αὐτὸ ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μὲ τὴ Χάρη ποὺ ἐκχέεται σὲ ὅλους τὸ ἴδιο, ἡ ὁποία Χάρη ἀναμφίβολα ἔχει τὴν δύναμη νὰ αὐξάνεται ὅσο ἐσὺ ὁ ἴδιος καθορίσεις. Καὶ θὰ γίνει πραγματικὰ πολὺ μεγαλύτερη, ὅσο συγκρατήσεις τὸν ἑαυτό σου ἀπὸ τὸν σφετερισμὸ ἑνὸς ὑπερήφανου καὶ ἀνόητου τίτλου: καὶ θὰ κάνεις ἀνάλογη πρόοδο, ἂν δὲν ὑποκύψεις στὴν ὑπερβολικὴ ἀξίωση ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς σου.

Γιὰ αὐτό, ἀγαπητὲ Ἀδελφέ, μὲ ὅλη σου τὴν καρδιὰ ἀγάπησε τὴν μετριοφροσύνη, μέσῳ τῆς ὁποίας μπορεῖ νὰ διατηρηθεῖ ἡ ὁμόνοια ὅλων τῶν ἀδελφῶν καὶ ἡ ἑνότητα τῆς ἁγίας οἰκουμενικῆς Ἐκκλησίας. Μάλιστα ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν ἄκουσε κάποιους νὰ λένε, «ἐγὼ μὲν εἰμι Παύλου, ἐγὼ δὲ Ἀπολλώ, ἐγὼ δὲ Κηφᾶ, ἐγὼ δὲ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. α΄, 12), ἔφριξε γιὰ ἕνα τέτοιο διαμελισμὸ τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου, τοῦ Ὁποίου τὰ μέλη θέτονταν κάτω ἀπὸ ἄλλες κεφαλές, λέγοντας: «μὴ Παῦλος ἐσταυρώθη ὑπὲρ ὑμῶν; ἢ εἰς τὸ ὄνομα Παύλου ἐβαπτίσθητε;» (Α΄ Κoρ. Α΄ 13).

Ἂν λοιπὸν ἐκεῖνος ἀπέφευγε νὰ ὑποτάσσει τὰ μέλη τοῦ Κυρίου μερικῶς σὲ ἄλλες κεφαλές, ἀκόμη καὶ ἂν αὐτὲς ἦταν οἱ ἴδιοι οἱ Ἀπόστολοι, ἐσὺ τί θὰ πεῖς στὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ Κεφαλὴ τῆς καθόλου Ἐκκλησίας, κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς τελικῆς Κρίσεως, ἔχοντας προσ­παθήσει νὰ θέσεις ὅλα τὰ μέλη Του κάτω ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου μὲ τὴν προσηγορία «Οἰκουμενικός»;

Ποιὸς ἄλλος, ἐρωτῶ, προτείνεται γιὰ μίμηση μὲ αὐτὸν τὸν διεφθαρμένο τίτλο, ἐκτὸς ἀπὸ ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος, περιφρονώντας τὶς λεγεῶνες τῶν ἀγγέλων, μὲ τὶς ὁποῖες ἦταν συνδεδεμένος, προσπάθησε νὰ ἀνυψωθεῖ στὴν κορυφὴ τῆς μοναδικότητας, γιὰ νὰ μὴ ὑποτάσσεται σὲ κανένα καὶ νὰ φαίνεται μόνος ὑπεράνω ὅλων; Ὁ ὁποῖος ἐπίσης εἶπε: «εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβήσομαι, ἐπάνω τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ θήσω τὸν θρόνον μου, καθιῶ ἐν ὄρει ὑψηλῷ, ἐπὶ τὰ ὄρη τὰ ὑψηλὰ τὰ πρὸς Βορρᾶν ἀναβήσομαι ἐπάνω τῶν νεφῶν, ἔσομαι ὅμοιος τῷ Ὑψίστῳ» (Ἡσ. ιδ΄ 13-14).

Διότι τί ἄλλο εἶναι οἱ ἀδελφοί σου, οἱ ἐπίσκοποι τῆς οἰκουμενικῆς Ἐκκλησίας, παρὰ ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ, τῶν ὁποίων ὁ βίος καὶ ὁ λόγος λάμπουν ἀμφότερα ἐν μέσῳ τῶν ἁμαρτιῶν καὶ τῶν ἀνθρωπίνων σφαλμάτων, ἐν μέσῳ τῶν σκιῶν τῆς νύκτας. Καὶ ὅταν ἐπιθυμεῖς νὰ θέσεις τὸν ἑαυτό σου πάνω ἀπὸ αὐτούς, μὲ αὐτὸν τὸν ὑπερήφανο τίτλο, καὶ νὰ ταπεινώσεις τὸ ὄνομά τους σὲ σύγκριση μὲ τὸ δικό σου, τί ἄλλο λές, ἂν ὄχι «εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβήσομαι, ἐπάνω τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ θήσω τὸν θρόνον μου»;

Δὲν εἶναι ἆραγε ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι μαζὶ νέφη, ποὺ ὡς βροχὴ στέλνουν τὸν λόγο τοῦ κηρύγματος καὶ ὡς λάμψη ἀστράπτουν τὸ φῶς τῶν καλῶν ἔργων; Καὶ ὅταν ἡ Ἁγιότητά σου τοὺς περιφρονεῖ καὶ τοὺς βάζει κάτω ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου, τί ἄλλο λέει, ἂν ὄχι αὐτὸ ποὺ εἰπώθηκε ἀπὸ τὸν ἀρχαῖο ἐχθρό, ἤτοι τὸ «ἀναβήσομαι ἐπάνω τῶν νεφῶν»;»[9].

Δύο χρόνια μετὰ (597) γράφει πρὸς τὸν Αὐτοκράτορα Μαυρίκιο:

«Ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ ὁποῖος, ἐνάντια στὰ εὐαγγελικὰ διατάγματα καὶ τὶς διατάξεις τῶν Κανόνων, οἰκειοποιεῖται ἕνα νέο ὄνομα; Θὰ ἦταν πράγματι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος μειώνει τοὺς ὑπόλοιπους – ἐπιθυμώντας νὰ εἶναι «Οἰκουμενικός». Καὶ ὅμως γνωρίζουμε ὅτι πολλοὶ ἐπίσκοποι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἶχαν πέσει στὴν πλάνη τῆς αἱρέσεως καὶ εἶχαν γίνει ὄχι μόνο αἱρετικοί, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ αἱρεσιάρχες.

Ὅπως ὁ Νεστόριος, ὁ ὁποῖος διαχώρισε τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Μεσίτη τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων, σὲ δύο πρόσωπα, ἐπειδὴ δὲν πίστευε ὅτι ὁ Θεὸς μποροῦσε νὰ γίνει ἄνθρωπος, υἱοθετώντας τὴν ἰουδαϊκὴ ἀπιστία.

Ἀπὸ ἐκεῖ προέρχεται καὶ ὁ Μακεδόνιος, ὁ ὁποῖος ἀρνήθηκε ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι Θεὸς καὶ ὁμοούσιο μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό. Ἂν λοιπὸν ὁ καθένας σὲ ἐκείνη τὴν Ἐκκλησία προσλάβει τέτοιο ὄνομα, μὲ τὸ ὁποῖο κάνει τὸν ἑαυτό του κεφαλὴ τῶν πάντων, προκύπτει ὅτι ἡ οἰκουμενικὴ Ἐκκλησία θὰ ἐκπίπτει (τὸ ὁποῖο ὁ Θεὸς ἀρνεῖται[10]), κάθε φορὰ ποὺ θὰ πέφτει ὁ ἀποκαλούμενος «Οἰκουμενικός». Ἀλλὰ ἂς ἐξαλειφθεῖ ἀπὸ τὶς καρδιὲς τῶν χριστιανῶν αὐτὸ τὸ βλάσφημο ὄνομα (nomen blasphemiae), τὸ ὁποῖο ἀφαιρεῖ τὴν τιμὴ ὅλων τῶν ἀδελφῶν, ὅταν υἱοθετεῖται ἄδικα ἀπὸ ἕνα»[11].

Σὲ ἄλλη ἐπιστολή του πρὸς τὸν Αὐτοκράτορα ἐπισήμανε πὼς «ὅποιος ὀνομάζεται ἢ ἐπιθυμεῖ νὰ ὀνομάζεται «Οἰκουμενικὸς Ἱεράρχης», ἀποτελεῖ – μὲ τὴν ἀνύψωσή του αὐτὴν – πρόδρομο τοῦ Ἀντιχρίστου, διότι μὲ ὑπεροψία θέτει τὸν ἑαυτό του πάνω ἀπὸ ὅλους τοὺς ἄλλους»[12].

Παρόμοια ἐπιστολὴ εἶχε στείλει καὶ πρὸς τοὺς ἄλλους Πατριάρχες τῆς Ἀνατολῆς, τὸν Ἀλεξανδρείας Ἅγιο Εὐλόγιο (+607) καὶ τὸν Ἀντιοχείας Ἅγιο Ἀναστάσιο (+599), στὴν ὁποία ἔγραφε καὶ τὰ κάτωθι: «ὅπως γνωρίζουν οἱ σεπτὲς Ἁγιότητές σας, αὐτὸς ὁ τίτλος οἰκουμενικότητας προσ­φέρθηκε ἀπὸ τὴν Ἁγία Σύνοδο τῆς Χαλκηδόνος στὴν ἕδρα τοῦ Ἀποστολικοῦ Θρόνου, ποὺ μὲ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ ὑπηρετῶ. Ἀλλὰ κανένας ἀπὸ τοὺς προκατόχους μου δὲν εἶχε ποτὲ συναινέσει νὰ χρησιμοποιήσει αὐτὸν τὸν τόσο βέβηλο τίτλο (profano vocabulo), δεδομένου ὅτι ἐὰν ἕνας Πατριάρχης ἀποκαλεῖται «Οἰκουμενικός», οὐσιαστικὰ καταργεῖται ἡ οὐσία τοῦ τίτλου «Πατριάρχης» στὴν περίπτωση τῶν ὑπολοίπων… Ἐνῷ, λοιπόν, δὲν ἐπιθυμοῦμε νὰ λάβουμε τὴν τιμὴ αὐτή, ὅταν μᾶς τὴν προσφέρουν, σκεφτεῖτε πόσο ντροπιαστικὸ εἶναι γιὰ κάποιον ποὺ θέλει νὰ τὴν σφετεριστεῖ μόνος του. Γι’ αὐτὸ ἂς μὴ ἀποκαλέσουν ποτὲ οἱ Ἁγιότητές σας στὶς ἐπιστολές σας κάποιον «Οἰκουμενικό», γιὰ νὰ μὴ ὑποβαθμίσετε τὸ ἀξίωμα ποὺ ἔχετε ἐσεῖς, προσφέροντας σὲ ἄλλον αὐτὸ ποὺ δὲν τοῦ ὀφείλεται… Διότι ἐὰν ἡ χρήση αὐτοῦ τοῦ τίτλου γίνει ἀποδεκτή, ἀποστερεῖται ἡ τιμὴ ὅλων τῶν Πατριαρχῶν· καὶ ὅταν αὐτὸς ὁ ὁποῖος ἀποκαλεῖται «Οἰκουμενικός», τύχει καὶ πέσει σὲ πλάνη, τότε κανένας Ἐπίσκοπος δὲν θὰ βρεθεῖ νὰ ἔχει παραμείνει στὴν ἀλήθεια»[13].

Ὁ Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Ἅγιος Εὐλόγιος στὴν ἀπάντησή του «ἔγραψε πρὸς αὐτὸν ὅτι συμφώνως τῇ ἐντολῇ του δὲν μετεχειρίζετο πλέον τὸν τίτλον «οἰκουμενικὸς» ἐν ταῖς πρὸς τὸν Κωνσταντινουπόλεως ἐπιστολαῖς», ὠνόμασε δὲ τὸν Γρηγόριον «οἰκουμενικὸν Πάπαν»»[14].

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὅμως στὴν ἀνταπάντησή του ἀπέκρουσε μὲ σφοδρότητα τὴν φιλοφρόνηση αὐτή, γράφοντας μεταξὺ ἄλλων τὰ ἑξῆς:

«Ἡ Ἱερότητά σου ἔχει ἐπίσης δηλώσει ὅτι δὲν θὰ χρησιμοποιεῖς πλέον ὑπερήφανους τίτλους – ποὺ πηγάζουν ἀπὸ τὴ ρίζα τῆς ματαιοδοξίας – γραπτῶς σὲ ὁρισμένα πρόσωπα καὶ μοῦ τὸ ἀναφέρεις, λέγοντάς μου: «ὅπως μᾶς διατάξατε». Αὐτὴ τὴν λέξη – διαταγὴ – σὲ παρακαλῶ νὰ τὴν ἀφαιρέσεις ἀπὸ τὴν ἀκοή μου, ἀφοῦ ξέρω ποιὸς εἶμαι ἐγὼ καὶ ποιοὶ εἶστε ἐσεῖς. Κατὰ τὸ ἀξίωμα εἶστε ἀδελφοί μου, κατὰ τὴν ἀξία εἶστε πατέρες μου… Εἶπα λοιπὸν ὅτι οὔτε σὲ μένα οὔτε σὲ κανένα ἄλλο δὲν πρέπει νὰ γραφθεῖ τίποτα τέτοιο· καὶ νά, στὸν πρόλογο τῆς ἐπιστολῆς πού μοῦ ἔστειλες, θεώρησες ὅτι ἔπρεπε νὰ χρησιμοποιήσεις μία ὑπερήφανη ὀνομασία ἀποκαλώντας με «Οἰκουμενικὸ Πάπα». Ἀλλὰ ἱκετεύω τὴν καλή σου Ἁγιότητα νὰ μὴ τὸ κάνεις αὐτὸ πιά… Δὲν θεωρῶ ὡς τιμὴ αὐτὸ μὲ τὸ ὁποῖο γνωρίζω ὅτι οἱ ἀδελφοί μου χάνουν τὴν τιμή τους. Τιμή μου εἶναι ἡ τιμὴ τῆς οἰκουμενικῆς Ἐκκλησίας· τιμή μου εἶναι τὸ ἀσφαλὲς κῦρος τῶν ἀδελφῶν μου. Τότε εἶμαι πραγματικὰ τιμημένος ὅταν ἡ τιμὴ ποὺ ὀφείλεται στοὺς ἄλλους δὲν τὴν στερεῖται κανείς. Διότι ἂν ἡ Ἁγιότητά σου μὲ ἀποκαλεῖ «Οἰκουμενικὸ Πάπα», ἀρνεῖσαι τὴν δική σου ἰδιότητα, ἐφόσον ὑποτίθεται ὅτι εἶμαι ὁ Ἐπίσκοπος ὅλης της οἰκουμένης. Ἀλλὰ μακριὰ ἀπὸ ἐμᾶς οἱ λέξεις ποὺ ἐμφυσοῦν αὐταρέσκεια καὶ τραυματίζουν τὴν εὐσπλαγχνία»[15].

Τὰ παραπάνω κείμενα τοῦ Μεγάλου Γρηγορίου ἀποτελοῦν ἕνα φοβερὸ ἔλεγχο, ὄχι μόνο γιὰ τὸν ἑωσφορικὸ Παπισμό, ἀλλὰ καὶ γιὰ κάθε εἴδους Νεοπαπισμό, ποὺ θὰ ἐπιχειρήσει νὰ ἐκκολαφθεῖ στὴν Ἁγία μας Ἐκκλησία, εἴτε ἀπὸ Πάπα, εἴτε ἀπὸ Πατριάρχη, εἴτε καὶ ἀπὸ Ἄγγελο ἐξ οὐρανοῦ!

Μπροστὰ στὸν ὑπαρκτὸ Νεοπαπισμὸ τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ἀναφωνοῦμε μαζὶ μὲ τὸν Μέγα Γρηγόριο: «Ἀλλὰ σὲ αὐτὴ τὴν ὑπερηφάνειά του τί ἄλλο δηλώνεται ἂν ὄχι ὅτι οἱ χρόνοι τοῦ Ἀντιχρίστου εἶναι ἤδη κοντά;»[16].

Εἴθε ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, μὲ ὁδηγοὺς τοῦ Ἁγίους, νὰ ἀντισταθοῦμε μὲ ὅλη μας τὴν δύναμη στοὺς προδρόμους τοῦ Ἀντιχρίστου καὶ νὰ κρατήσουμε ἀνόθευτη τὴν Παραδοθεῖσα Πίστη τῶν Πατέρων μας! Γένοιτο.

Σημειώσεις:

  [1] Δεῖτε ἐνδεικτικά: α) ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ: Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΕΟΠΑΠΙΚΩΝ ΦΑΝΑΡΙΩΤΩΝ (ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ): krufo-sxoleio.blogspot.com, β) Ἡ Νέα Ρώμη στὰ χνάρια τῆς Παλαιᾶς;: spzh.news, γ) Εἶναι ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος «Οἰκουμενικός»;: krufo-sxoleio.blogspot.com καὶ δ) Αἵρεση τοῦ παπισμοῦ Κωνσταντινουπόλεως: romfea.gr [2] Primus sine paribus: Ἀπάντησις εἰς τὸ περὶ πρωτείου κείμενον τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας. Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρου: patriarchate.org [3] Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Τὸ πρωτεῖον τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης, Ἀθήνα, 1964, σελ. 140. [4] Ἡ ἐξύψωση τοῦ «Οἰκουμενικοῦ» πάνω ἀπὸ ὅλους τοὺς συν­επισκόπους του θεσμοθετήθηκε καὶ στὴν Ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης (βλ. holycouncil.org, §10 καὶ 14). [5] Τὸ μόνο Πρωτεῖο ποὺ ἀναγνωρίζει ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ ἐντελῶς τυπικὸ Πρωτεῖο τιμῆς, τὸ ὁποῖο συνίσταται, κατὰ τὸν Μακάριο Ἀγκύρας, στὸ «προΐστασθαι, τὸ προκαθῆσθαι, τὸ πρῶτον διαλέγεσθαι, τὸ πρῶτον γνωμοδοτεῖν, τὸ πρῶτον ὑπογράφειν ἐν ταῖς συν­οδικαῖς συνελεύσεσι καὶ πράξεσι, καὶ πρὸς γε, τὸ ἐκφωνεῖσθαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐν τοῖς Διπτύχοις» (Δοσιθέου Ἱεροσολύμων, Ἱστορία τῶν ἐν Ἱεροσολύμοις πατριαρχευσάντων, Βουκουρέστι, 1715, σελ. 954). [6] Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio, Vol. 9, Florentiae, 1763. [7] Nicene and Post-Nicene Fathers, Vol. 12, Buffalo NY, 1895. [8] Ὅλοι αὐτοὶ οἱ τίτλοι καὶ οἱ προσ­φωνήσεις ποὺ συνηθίζονται σὲ ἐκκλησιαστικὰ πρόσωπα (π.χ. Οἰκουμενικός, Παναγιώτατος, Θειότατος, Μακαριώτατος, Σεβασμιώτατος, Πανοσιολογιώτατος κλπ.) εἶναι τίτλοι τιμητικοὶ καὶ δὲν ἔχουν κυριολεκτικὴ ἔννοια, οὔτε ἀντιπροσωπεύουν πραγματικὴ κατάσταση (πρβλ. Χρ. Παπαδοπούλου, Τὸ πρωτεῖον…, ὅ.π., σελ. 153-155). [9] Μεγάλου Γρηγορίου, Ἐπιστολάριον, Βιβλίον Ε΄, Ἐπιστολὴ 18. [10] Πρβλ. Ματθ. ι΄ 18. [11] Μεγάλου Γρηγορίου, ὅ.π., Ἐπιστολὴ 20. [12] Μεγάλου Γρηγορίου, ὅ.π., Βιβλίον Ζ΄, Ἐπιστολὴ 33. [13] Μεγάλου Γρηγορίου, ὅ.π., Βιβλίον Ε΄, Ἐπιστολὴ 43. [14] Χρ. Παπαδοπούλου, Τὸ πρωτεῖον…, ὅ.π., σελ. 140. [15] Μεγάλου Γρηγορίου, ὅ.π., Βιβλίον Η΄, Ἐπιστολὴ 30. [16] Μεγάλου Γρηγορίου, ὅ.π., Βιβλίον Ε΄, Ἐπιστολὴ 21 (Πρὸς τὴν Αὐτοκράτειρα Κωνσταντίνα).

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

Αποτείχιση μόνο για λόγους αιρέσεως;

 

Αρκετοί νεότεροι συγγραφείς που έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα της Αποτειχίσεως (δηλαδή της διακοπής του μνημοσύνου του επισκόπου και της μετ' αυτού κοινωνίας) έχουν ισχυριστεί ότι αυτή επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση που ο επίσκοπος κηρύξει δημόσια καταδικασμένη αίρεση. Για να υποστηρίξουν την άποψη αυτή αναφέρουν το σχετικό απόσπασμα από τον ΙΕ΄ Κανόνα της Πρωτοδευτέρας Συνόδου: "Οἱ γὰρ δι' αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην, τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ' ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται".

Οι υπέρμαχοι αυτής της απόψεως θεωρούν ότι για κανέναν άλλον λόγο δεν επιτρέπεται η Αποτείχιση. Για το ζήτημα όμως αυτό υπάρχει και ο ΛΑ΄ Αποστολικός Κανόνας, τον οποίο είτε αποσιωπούν, είτε παρερμηνεύουν ισχυριζόμενοι ότι τον διασάφησε ο ΙΕ΄ της Πρωτοδευτέρας (εννοώντας ως διασάφηση την ως άνω άποψή τους).

Ας δούμε όμως τί μας λέει το επίμαχο σημείο του ΛΑ΄ Αποστολικού Κανόνος, πώς τον ερμηνεύουν οι έγκριτοι Κανονολόγοι της Εκκλησίας, αλλά και ποια είναι η πατερική διδασκαλία για το ζήτημα αυτό.

"Εἴ τις πρεσβύτερος, καταφρονήσας τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου χωρὶς συναγάγῃ καὶ θυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ, μηδὲν κατεγνωκὼς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνῃ, καθαιρείσθω ὡς φίλαρχος".

Εδώ βλέπουμε ότι οι θιασώτες της ως άνω απόψεως κάνουν την εξής αυθαίρετη εξίσωση: 

"ζήτημα ευσέβειας και δικαιοσύνης" (ΛΑ΄ Αποστολικός) = 

"ζήτημα αιρέσεως" (ΙΕ΄ Πρωτοδευτέρας).

Με αυτή την ερμηνεία όμως ακυρώνεται ο τρόπος αντιστάσεως των κληρικών και των λαϊκών που αποτειχίζονται από έναν άδικο επίσκοπο, ο οποίος τοιουτοτρόπως λυμαίνεται την Εκκλησία ανενόχλητος!

Όμως ας δώσουμε την σκυτάλη στους Κανονολόγους:

Ο Βαλσαμών: «Εκάστης πόλεως ιερωμένοι και λαϊκοί οφείλουσιν υποκείσθαι τω κατά χώραν επισκόπω, και μετά τούτου συνάγεσθαι και εκκλησιάζειν, ει μη καταγνώσουσι τούτου ως ασεβούς ή αδίκου. Τηνικαύτα γαρ αποδιισταμένοις αυτού, ουκ ευθυνθήσεται. Ο δε παρά ταύτα ποιήσας, και ανευλόγως εκ του ιδίου επισκόπου αποσχισθείς, και ιδία εκκλησιάζων, ει μεν κληρικός εστι, καθαιρεθήσεται, ως φίλαρχος, ει δε λαϊκός, αφορισθήσεται. Πλην ταύτα διορίζεται γενέσθαι ο κανών μετά πρώτην, δευτέραν και τρίτην επιφώνησιν... Σημειώσαι τον παρόντα αποστολικόν κανόνα διοριζόμενον ακινδύνως αποσχίζειν τους κληρικούς από των επισκόπων αυτών, καταγινώσκοντας τούτων ως ασεβούντων και αδικούντων· και εστι καινόν το της αδικίας. Εξ ετέρου δε τρόπου, καν χείριστος πάντων εστίν ο επίσκοπος ή ο ιερεύς, ουκ οφείλει  τις αποσχίζειν εξ αυτών, μάλλον μεν ουν πιστεύειν δι’ αυτούς αγιάζεσθαι· πάντας γαρ, φησίν, Θεός ου χειροτονεί, διά παντών δε ενεργεί» (P. G. 137, 97).

Ο Ζωναράς: «Tάξις συνέχει και τα ουράνια, και τα επίγεια. Δει τοίνυν απανταχού την ευταξίαν φυλάττεσθαι, και μάλλον παρά τοις εκκλησιαστικοίς, και τους πρεσβυτέρους και τους λοιπούς κληρικούς υπείκειν τω επισκόπω. Ει δε τις πρεσβύτερος εν μηδενί κατεγνωκώς του ιδίου αρχιερέως, μήτε ως περί την ευσέβειαν σφαλλομένου, μήτε ως άλλο το ποιούντος παρά το καθήκον και δίκαιον, διά φιλαρχίαν δε παρασυναγωγήν ποιήσει, ιδιαιτάτως εκκλησιάζων, και θυσιαστήριον πήξας εν τούτω ιερουργεί, καθαιρείσθαι διατάττεται ο κανών και αυτόν, και τοις αυτώ συνερχομένους κληρικούς· τους δε λαϊκούς αφορίζεσθαι» (P. G. 137, 100). Ο ίδιος αναφέρεται στον ίδιο Κανόνα και στην ερμηνεία του ΙΕ΄ της Πρωτοδευτέρας: «Καὶ ὁ μὲν παρὼν κανὼν (δηλ. ο ΙΕ΄ της ΑΒ΄) τοὺς διὰ δογματικὴν αἰτίαν ἀποτειχίζοντας οὐ κολάζει· ὁ δὲ ΛΑ΄ Ἀποστολικὸς Κανὼν καὶ τοὺς κατεγνωκότας τῶν οἰκείων ἐπισκόπων ὡς προδήλως άδικούντων  καὶ ἀποσχίσαντας ἐξ αὐτῶν, ἀνευθύνους συντηρεῖ» (P. G. 137, 1069).

Αριστηνός: «Ο εξ αναιτίου σχισθείς επισκόπου, και πηγνύς άλλο θυσιαστήριον, μετά των δεξαμένων έξει το έκπτωτον. Ει τις του ιδίου επισκόπου αναιτίως κατέγνω, ως μήτε προς ευσέβειαν μήτε προς δικαιοσύνην προσκρούσαντος, και συναγωγήν λαού ιδιαιτάτως ποιήσαιτο, και θυσιαστήριον έτερον πήξοι, καθαιρείσθω αυτός τε ως φίλαρχος, και οι συνακολουθήσαντες αυτώ κληρικοί» (P. G. 137, 100).

Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Όποιος Πρεσβύτερος ήθελε καταφρονήση τον ιδικόν του Επίσκοπον, και χωρίς να γνωρίση αυτόν πως σφάλλει φανερά ή εις την ευσέβειαν, ή εις την  δικαιοσύνην· ταυτόν ειπείν, χωρίς να γνωρίση αυτόν πως είναι φανερά, ή αιρετικός, ή άδικος, ήθελε συμμαζώνη κατ’ ιδίαν τους Χριστιανούς, και κτίσας άλλην εκκλησίαν ήθελε λειτουργή εις αυτήν ξεχωριστά, χωρίς την άδειαν και γνώμην του Επισκόπου του, ο τοιούτος ως φίλαρχος, ας καθαίρηται...» (Πηδάλιον, 4η έκδ., 1886, σελ. 40).

Έχουμε δύο περιπτώσεις Αποτειχίσεως· μία αντικανονική και μια Κανονική (δηλαδή βασισμένη στους Κανόνες). Η αντικανονική είναι όταν αυτή γίνεται με πρόφαση κάποια κατηγορία ("αιτίαμα") για αναπόδεικτες παραβάσεις του επισκόπου («εγκληματικά αιτιάματα»), η Κανονική σε δύο περιπτώσεις: α) όταν φανερά κηρύττει αίρεση ή κακοδοξία, δηλαδή παρεκκλίνει από την Ορθόδοξη διδασκαλία και β) όταν είναι άδικος, σφάλλει δηλαδή παρά «το καθήκον και δίκαιον».

Ποια είναι τα «εγκληματικά αιτιάματα» για τα οποία δεν πρέπει να διακόπτουμε την κοινωνία αν δεν είναι αποδεδειγμένα; Κατά τους Κανονολόγους είναι η πορνεία, η ιεροσυλία, η επί χρήμασι χειροθεσία (σιμωνία) και η αθέτηση των κανόνων:

Ο Βαλσαμών: «...όταν προφάσει εγκληματικής τινος ὑποθέσεως καθ' εαυτόν τις τοῦ οἰκείου ποιμένος καταγνώσεται... εγκληματικά δε αιτιάματα εισί πορνεία, ιεροσυλία και των κανόνων αθέτησις» (P. G. 137, 1068-1069).

Ο Ζωναράς: «…προφάσει τινών εγκλημάτων των οικείων αφισταμένων προέδρων, και την ένωσιν διασπώντων της Εκκλησίας, ότε δηλαδή πορνείαν ίσως αιτιωμένω προσάπτουσιν, ιεροσυλίαν, η επί χρήμασι χειροθεσίαν, ή άλλα τοιαύτα τινά». P. G. 137, σελ. 1069

Και δεν πρέπει να υπάρχει διακοπή της κοινωνίας για αυτές τις παραβάσεις, όταν δεν είναι αποδεδειγμένες, διότι αυτές αν ισχύουν έχουν προσωπικές επιπτώσεις στον επίσκοπο και όχι στην Εκκλησία

Αν όμως γίνονται φανερά, είναι δηλαδή αποδεδειγμένες, τότε, επειδή έχουν επιπτώσεις και στην Εκκλησία, πρέπει να αποτειχιζόμαστε από έναν τέτοιον Επίσκοπο, όπως διδάσκει και ο Όσιος Θεόδωρος ο Στουδίτης: «Τό γάρ κοινωνεῖν παρά αἱρετικοῦ ἤ προφανοῦς διαβεβλημένου κατά τόν βίον, ἀλλοτριοῖ Θεοῦ καί προσοικειοῖ τῷ διαβόλῳ» (P.G. 99, 1668). 

Κοντολογίς, αν ακουστεί για κάποιον Επίσκοπο π.χ. ότι είναι πόρνος, τότε απαγορεύεται να διακόψουμε την κοινωνία μαζί του και όποιος κληρικός χρησιμοποιήσει ως πρόφαση αυτήν την φήμη και το πράξει, τότε καθαιρείται από τους Κανόνες ως φίλαρχος. Αν όμως ο Επίσκοπος δημοσίως και ξεδιάντροπα πορνεύει, τότε φυσικά επιβάλλεται η διακοπή κοινωνίας, διότι αφενός μεν πράττει αποδεδειγμένα "παρά το καθήκον και δίκαιον", αφετέρου δε η μετ' αυτού κοινωνία μας αποξενώνει από τον Θεό και μας πηγαίνει κατά διαβόλου! 

Επίσης για τις παραβάσεις των Κανόνων παρατηρεί ορθότατα ο μακαριστός π. Θεοδώρητος ότι, «δέον να νοούνται πάντοτε ως προσωπικαί παραβάσεις και ουχί επ’ Εκκλησίας αθέτησις ή καταφρόνησις των Κανονικών Διατάξεων και Παραδόσεων της Εκκλησίας» (περιοδικό «Εκκλησιαστική Παράδοσις», αρ. φύλ. 117 [2001]). Ερμηνεύοντας δε, ο ίδιος πατήρ, τον ΛΑ΄ Αποστολικό Κανόνα γράφει επίσης τα εξής διαφωτιστικά, τα οποία συνοψίζουν όσα είπαμε παραπάνω: «ὁ Κανὼν ἀναφέρεται εἰς αἵρεσιν καὶ ἀδικίαν, ἤτοι πτώσεις μὴ περιοριζομένας εἰς τὸν ἀμαρτάνοντας ἐπίσκοπον , ἀλλὰ προσβαλλούσας, ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν τὴν διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ τὸ δίκαιον τοῦ ὑπ᾿  αὐτὸν ποιμαινομένου λαοῦ» (Κανονική θεώρησις του ημερολογιακού σχίσματος, Αθήνα, 1976, σελ. 16).

Αποκαλυπτικότατη είναι και η διδασκαλία του Μεγάλου Αθανασίου επί του θέματος: «Ἐάν οὖν ἴδης ἀδελφέ, ὅτι ἔχει σχῆμα σεμνοπρεπές, μή πρόσχης ὅτι ἐνδέδυται κώδιον προβάτου, ὅτι ὄνομα ἔχει πρεσβυτέρου ἤ ‘Επισκόπου ἤ διακόνου ἤ ἀσκητοῦ, ἀλλά τάς πράξεις αὐτοῦ περιέργασαι΄ εί ἐστί σώφρων, εἰ ἐστί φιλόξενος, ἤ ἐλεήμων, ἤ ἀγαπητικός, ἤ ἐν προσευχαῖς καρτερικός, ἤ ὑπομονητικός. Εἰ ἔχει κοιλίαν θεόν, καί τόν φάρυγγα ἄδην, νοσῶν χρήματα καί καπηλεύων τήν θεοσέβειαν, ἄφες αὐτόν΄ οὐ γάρ ἐστί ποιμήν ἐπιστημονικός, ἀλλά λύκος ἁρπακτικός. Εἰ δέ οἶδας τά δένδρα δοκιμάζειν ἀπό τῶν καρπῶν, ποῖα ἐπί τῆ φύσει, τῆ γεύσει, τῆ ποιότητι, πολλῶ μᾶλλον ἀπό τῶν ἔργων ὀφείλεις δοκιμάζειν τούς Χριστεμπόρους, ὅτι φοροῦντες φημάριον εὐλαβείας, ψυχήν κέκτηνται διαβολικήν. Εἰ δέ καί ἀπό ἀκανθῶν οὐ συλλέγεις σταφυλάς, ἤ ἀπό τριβόλων σῦκα, τί ὑπολαμβάνεις, ὅτι ἀπό παραβατῶν ἔχεις τι ἀγαθόν ἀκοῦσαι, ἤ ἀπό προδοτῶν μαθεῖν τι χρήσιμον; ‘Εκείνους τοίνυν ἀποστρέφου ὡς λύκους Ἀραβικούς, καί ἄκανθας παρακοῆς καί τριβόλους ἀδικημάτων καί δένδρα πονηρά. ‘Εάν ἴδης συνετόν, κατά τήν συμβουλεύουσαν σοφίαν, ὄρθριζε πρός αὐτόν καί σταθμούς θυρῶν αὐτοῦ ἐκτριβέτω ὁ ποῦς σου, ἵνα παρ’ αὐτοῦ διδαχθῆς νόμου σκιαγραφήματα, καί χαρίτων δωρήματα.  Οὔτε δέ λόγος σοφιστικός, ἤ σχῆμα ἐπιθετικόν εἰσάγουσι εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλά πίστις τελεία καί ἀπερίεργος μετά τῆς ἐναρέτου καί διαλαμπούσης προνοίας» (P.G. 26, 1253). Και αλλού: «Βαδίζοντες δέ τήν ἀπλανῆ καί ζωηφόρον ὁδόν, ὀφθαλμόν μέν ἐκκόψωμεν σκανδαλίζοντα μή τόν αἰσθητόν, ἀλλά τόν νοητόν΄ οἷον ἐάν ὁ ἐπίσκοπος ἤ ὁ πρεσβύτερος, οἱ ὄντες ὀφθαλμοί τῆς Ἐκκλησίας κακῶς ἀναστρέφονται καί σκανδαλίζουσι τόν λαόν, χρή αὐτούς ἐκβάλλεσθαιΣυμφέρον γάρ ἄνευ αὐτῶν συναθροίζεσθαι εἰς εὐκτήριον οἶκον, ἤ μετ’ αὐτῶν ἐμβληθῆναι ὡς μετά Ἄννα καί Καϊάφα, εἰς τήν γέενναν τοῦ πυρός» (στο ίδιο, 1257).

Κλείνοντας, πρέπει να τονιστεί ότι σκοπός της Αποτειχίσεως πάντοτε είναι να προκληθεί συνοδική κρίση και να αποφανθεί δικαίως. Εάν βεβαίως η Σύνοδος προσπαθήσει να συγκαλύψει τον εκπεσόντα Επίσκοπο τότε απλά αποδεικνύει εαυτήν Ψευδοσύνοδο και η Αποτείχιση συνεχίζεται μέχρι μία μεγαλύτερη Σύνοδος να δώσει την λύση. Σημειωτέον ότι έσχατο κριτήριο για την Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελεί η Οικουμενική ή Πανορθόδοξη Σύνοδος.

Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2023

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ


 κάθε Ὀρθόδοξος Ναὸς συμβολίζει τὸ Πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ὁποῖο εἶναι θεανθρώπινο καὶ θεοΐδρυτο. Καθὼς τὰ κύματα τῶν παθῶν μᾶς κτυποῦν· καθὼς ὁ κόσμος, τὸ περιβάλλον μας θεριεύει· καθὼς ὁ ἐχθρὸς καὶ ἡ εὐπερίστατος ἁμαρτία ἀπειλοῦν πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως νὰ μᾶς συντρίψουν στὰ βράχια, εἶναι καλὸ νὰ θυμώματε ὅτι, ἐφ᾿ ὅσον παραμένουμε ἐπάνω καὶ μέσα στὸ Πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, εἴμαστε ἀσφαλεῖς. Κυβερνήτης στὸ τιμόνι τοῦ Πλοίου εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μας... Τὸ πλήρωμά Του εἶναι ἡ Παναγία μας, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ ὅλος ὁ χορὸς τῶν ἀπ᾿ αἰῶνος Ἁγίων... Γνωρίζουμε, ὅτι τὸ Πλοῖο αὐτὸ κατευθύνεται πρὸς ἀσφαλῆ Λιμένα, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γιατί λοιπὸν ἀγχωνόμαστε;... Γιατί ἀνησυχοῦμε;... Γιατί ὀλιγοψυχοῦμε;... Ἂς παραμείνουμε ἐπάνω καὶ μέσα στὸ Πλοῖο, ἐν Μετανοίᾳ, ἐν Ἀγάπῃ, καὶ μὲ Ἐλπίδα... Καὶ ἔχει ὁ Θεός!...


Ὁ Ἐρανιστὴς


† ὁ Μητροπολίτης Κυπριανὸς


30.10.2023 ἐκ. ἡμ.,


† Ἁγίας Ὁσιομάρτυρος Ἀναστασίας τῆς Ῥωμαίας